بررسی اثر سمیت روی (Zn) بر برخی از پارامترهای بیوشیمیایی خون بچه ماهی فیتوفاگ پرورشی (Hypophthalmichthys molitrix)

هدف از این تحقیق بررسی سمیت فلز سنگین روی بر برخی فاکتورهای سرولوژیکی خون ماهی فیتوفاگ طی مجاورت کوتاه مدت با فلز روی می باشد. به منظور انجام این مطالعه 135 عدد بچه ماهی فیتوفاگ با وزن متوسط 10 ± 50 گرم و طول متوسط 1±13سانتی متر، در مجاورت غلظت های 0، 5 و 10 میلی گرم در لیتر نیترات روی) (Zn (NO3) 2در 9 آکواریوم هر یک به ظرفیت 90 لیتر قرار داده شدند. نمونه برداری خون از سیاهرگ دمی به صورت کاملا تصادفی، هر 12 ساعت یکبار تا 96 ساعت صورت گرفت. نتایج نشان داد که کلسترول خون در 96 ساعت در تیمار 10 میلی گرم در لیتر با تیمارهای 5 میلی گرم در لیتر و شاهد اختلاف معنی داری داشت (05/0<p). بطوریکه حداقل میزان آن در تیمار 10 میلی گرم در لیتر در 96 ساعت برابر با (2/0±83/10) میلی گرم بر دسی لیتر و بیشترین میزان آن در تیمار 5 میلی گرم در لیتر در 48 ساعت برابر با (7/22±7/102) میلی گرم بر دسی لیتر مشاهده گردید. میانگین تری گلیسرید خون دارای نوسان بود، بطوریکه بیشترین میزان آن در تیمار 10 میلی گرم بر لیتر در 12 ساعت برابر با (14±93) میلی گرم بر دسی لیتر و حداقل میزان آن در 96 ساعت در تیمار 5 میلی گرم در لیتر برابر با (2±4/24) میلی گرم بر دسی لیتر مشاهده گردید. میانگین آلبومین خون با افزایش غلظت روی و مدت زمان مجاورت با افزایش معنی داری همراه بود (05/0<p). بطوریکه حداقل میزان آن در تیمار شاهد برابر با (14/0±73/0) گرم بر دسی لیتر و حداکثر میزان آن در تیمار 5 میلی گرم در لیتر در 96 ساعت برابر با (6/0±03/9) گرم بر دسی لیتر مشاهده گردید. میانگین پروتیین کل کاهش معنی داری نشان داد (05/0<p)، بطوریکه کمترین میزان آن در تیمار 5 میلی گرم در لیتر در 96 ساعت برابر با (003/0±043/0) گرم بر دسی لیتر و بیشترین آن در 12 ساعت در تیمار 10 میلی گرم بر لیتر برابر با (3/0±53/3) گرم بر دسی لیتر بدست آمد. گلوکز پلاسما اختلاف معنی داری نشان نداد (05/0> P). بر اساس نتایج حاصل، پارامترهای خونی و بیوشیمیایی فاکتورهای مناسب برای پایش سمیت روی و استرس ناشی از آن به ویژه در غلظت های حاد (کشنده) در ماهی فیتوفاگ می باشند.