رتبه بندی مالچ های ویناسی بر اساس شاخص های محیط زیستی با استفاده از مدل تاپسیس (مطالعه شمال خرمشهر)

امروزه، با توجه به اثرات منفی مالچ های نفتی بر محیط زیست، استفاده از مالچ های سازگار با محیط زیست توجه زیادی را به خود معطوف کرده است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین بهترین ترکیب از ویناس، فیلترکیک، باگاس و خاکستر باگاس به عنوان مالچ از نظر شاخص های محیط زیستی در شمال خرمشهر است. در این مطالعه، از ترکیب ویناس (0، 100 و 200 گرم) با باگاس (0، 25 و 50 گرم)، خاکسترباگاس (0، 25 و 50 گرم)، فیلترکیک (0، 12/5 و 25 گرم) و یک لیتر آب، 81 تیمار فراهم شده است. در گام اول، از بین 81 تیمار، تیمارهای در محدوده مناسب شوری و اسیدیته تعیین شدند و در گام دوم، پس از مالچ پاشی (35 تیمار بهینه در گام اول) روی سینی های آزمایشگاهی (100×30 ×2 سانتی متر)، مقاومت برشی، مقاومت فشاری، مقاومت به ضربه، ضریب درز و ترک سطحی برای تیمارهای بهینه با حداقل سه تکرار اندازه گیری شده است. در گام سوم، مالچ های منتخب در گام دوم به صورت کیفی امتیازبندی شده است. درگام چهارم، تیمارهای منتخب در گام قبلی از لحاظ شاخص های عناصر سنگین (کادمیوم، کروم، سرب، روی، آرسنیک، جیوه، وانادیم و نیکل)، شوری، اسیدیته وخصوصیات شیمیایی (کلسیم، منیزیم، سدیم، سولفات، کلر، فسفر، پتاسیم، کربن آلی،  نیتروژن و نسبت جذب سدیم)، موردبررسی قرار می گیرند. در گام آخر تیمارها از لحاظ شاخص های محیط زیستی بااستفاده از مدل تاپسیس رتبه بندی شدند و تیمار با بالاترین شاخص نزدیکی، به عنوان مالچ بهینه انتخاب شد. نتایج مدل تاپسیس نشان داد که تیمار 19 (100 گرم ویناس، 50 گرم باگاس، فاقد خاکسترباگاس و 12/5 فیلترکیک)، با شاخص نزدیکی 0/89 رتبه اول را به دست آورده است. براساس نتایج این پژوهش، می توان نتیجه گیری کرد که کاربرد ویناس (100 گرم) در تیمار بهینه، منجر به افزایش رتبه مالچ ویناسی از لحاظ شاخص های محیط زیستی با شاخص نزدیکی 0/89 خواهد شد. از سوی دیگر، حضور باگاس و فیلترکیک در مالچ بهینه، بر افزایش مقاومت برشی (تا 2 کیلوگرم برسانتی مترمربع نسبت به شاهد) و کاهش ضریب درز و ترک (تا 1/8 درصد نسبت به شاهد) تاثیر به سزایی دارد.