ارزیابی وضعیت تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی با استفاده از شاخص های پایداری

یکی از رویکردهای ارزیابی تعادل بخشی استفاده از شاخص های کمی و کیفی است که می تواند ابزار مناسبی باشد. در این مطالعه به منظور ارزیابی سناریوهای تعادل بخشی در آبخوان هشتگرد از دو شاخص آسیب پذیری ذاتی آبخوان و شاخص پایداری کمی آبخوان استفاده شد. پنج سناریو براساس طرح تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی در منطقه تعریف و با استفاده از مدل عددی MODFLOW شبیه سازی شد. با تلفیق سه شاخص اعتمادپذیری، آسیب پذیری و مطلوبیت شاخص پایداری سیستم آب زیرزمینی در سناریوهای مختلف تعادل بخشی محاسبه شد. نتایج شبیه سازی و اعمال سناریوهای مختلف نشان داد که با کاهش برداشت آب به میزان 15درصد بیش ترین میزان پایداری در سیستم آبخوان ایجادشده و میزان پایداری سیستم از مقدار 55 درصد تا 87 درصد افزایش دارد. میزان تغییرات شاخص پایداری آبخوان به صورت توزیعی در چاه های مشاهده ای نیز حاکی از این موضوع است که بخش میانی آبخوان بیش ترین وضعیت بهبود شاخص پایداری را دارد. این منطقه با تراکم بالای چاه های بهره برداری بیش ترین تاثیر را از کاهش برداشت از آبخوان می پذیرد. نتایج به دست آمده از شاخص پایداری آبخوان با توجه به پراکنش مکانی، امکان پذیری پیاده سازی سناریوهای مختلف را نشان می دهد. از طرفی نیز با توجه به اهمیت توسعه و استفاده از شاخص های آسیب پذیری، شاخص دراستیک در سطح منطقه تحلیل شد. نتایج نشان داد بخش بالادست آبخوان با توجه به ویژگی های هیدروژیولوژی دارای بیش ترین میزان آسیب پذیری بوده و در جهت جریان آب زیرزمینی میزان آسیب پذیری کاهش یافته است.