مقدار صحت اندازه گیری شاخص هموگلوبین گلیکوزیله HbA1c در آزمایشگاه های تشخیص طبی سطح شهر اصفهان

مقدمه:

 با توجه به اینکه امروزه از شاخص HbA1c به عنوان یک معیار تشخیص ابتلا به دیابت و همچنین پایش طولانی مدت قند خون استفاده می شود، دقت و صحت اندازه گیری آن اهمیت زیادی دارد. هدف از این مطالعه، بررسی روش های اندازه گیری شاخص HbA1c رایج در آزمایشگاه های شهر اصفهان و مقایسه ی صحت نتایج آن ها با روش مرجع بود.

در این مطالعه ی مقطعی، از نمونه ی خون یک داوطلب، در سه لوله ی مجزا برای 37 آزمایشگاه ارسال شد. از میان آن ها، دو آزمایشگاه این شاخص را با روش HPLC انجام می دادند و به عنوان مرجع در نظر گرفته شدند. برای هر آزمایشگاه ضریب تغییرات با هدف نمایش و مقایسه ی میزان پراکندگی محاسبه شد. برای مقایسه ی نتایج روش های مختلف اندازه گیری HbA1c با روش مرجع از آزمون one-way ANOVA و آزمون تعقیبی Bonferroni استفاده شد.

مقایسه ی نتایج گزارش شده توسط آزمایشگاه ها با نتایج روش مرجع نشان داد که 60 درصد آزمایشگاه ها مقدار HbA1c را خارج از بازه ی مجاز ارایه کردند و گزارش نامطلوب داشتند. میانگین و انحراف معیار و بازه ی شاخص ضریب تغییرات (Coefficient of variation) CV به ترتیب 0/02 و 0/04 (از 0/65 الی 25/18 درصد) بودند. مقایسه ی نتایج روش های مختلف با روش مرجع نشان داد که کاپیلاری الکتروفورز، ایمونوتوربیدومتری و آنزیماتیک از دقت مطلوبی برخوردار هستند. روش هایی که کم ترین دقت اندازه گیری را داشتند به ترتیب نفلومتری و کروماتوگرافی ستونی بودند.

با وجود استانداردسازی روش های اندازه گیری HbA1c، هنوز گزارش نتایج مختلف از یک نمونه ی خون وجود دارد. بر اساس یافته های این مطالعه، بعد از روش HPLC، روش کاپیلاری الکتروفورز، نتایج قابل قبول تری نسبت به سایر روش ها ارایه می کند.