اثرات ایمونولوژیک و بالینی درمان با سلول های بنیادی در لوپوس اریتماتوز سیستمیک: مروری بر کارآزمایی های بالینی و مطالعات حیوانی

لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)، بیماری خودایمنی مزمن و التهابی با تظاهرات بالینی متنوع است که از پاسخ ایمنی غیر طبیعی به آنتی ژن های خودی منشا می گیرد. علت دقیق بیماری لوپوس شناخته نشده است اما فاکتور های ژنتیکی و محیطی احتمالا در پاتوژنز و بروز این بیماری نقش دارند. درمان متداول برای بیماران مبتلا به SLE شامل کورتیکواستروییدها، هیدروکسی کلروکین و دارو های ضد التهابی غیر استروییدی (NSIADs) می باشد. عوارض مرتبط با درمان متداول در بیماران مبتلا به SLE و همچنین مقاومت و تحمل به درمان های متداول منجر به تغییر به روش های جدید درمانی شده است. ویژگی های اصلی سلول های بنیادی مانند توانایی خودنوسازی در دراز مدت و ظرفیت آن ها در تمایز، این سلول ها را به عنوان نامزدهای درمانی معرفی کرده است. کارآزمایی های بالینی با هدف درمان SLE با استفاده از سلول های بنیادی در دهه گذشته به تدریج افزایش یافته است و اثربخشی و اثرات درمانی این روش درمانی در مطالعات متعدد مورد ارزیابی قرار گرفته است.کسب شواهد: این مقاله با هدف مرور و بررسی اثرات ایمونولوژیک و بالینی سلول های بنیادی مختلف مانند سلول های بنیادی خون ساز (HSCs) ، سلول های بنیادی مزانشیمی (MSCs) و سلول های بنیادی پرتوان القایی (iPSCs) در درمان بیماران مبتلا به SLE که در پایگاه های ISI Web of Science و PubMed از سال 2000 تا 2020 منتشر شده اند، نگارش شده است. داده های مربوط به مدل های حیوانی SLE نیز در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته اند.

سلول های بنیادی خون ساز و سلول های بنیادی مزانشیمی رایج ترین منبع سلول های بنیادی هستند که برای درمان SLE استفاده می شوند. درمان با سلول های بنیادی ممکن است پاسخ ایمنی را در بیماران مبتلا به SLE تحت تاثیر قرار دهد و منجر به کاهش اتوآنتی بادی ها و بهبود شاخص فعال بودن بیماری و آسیب کلیوی شود.

صرف نظر از اختلاف نظرها در نتایج مطالعات که ممکن است به دلیل معیارهای انتخاب بیمار، منبع سلول های بنیادی و دوز مداخله باشد، به نظر می رسد که درمان SLE با سلول های بنیادی دارای اثرات تنظیم گر سیستم ایمنی است که منجر به بهبود وضعیت بالینی و کیفیت زندگی می گردد.