خانواده گل سرخ (Rosaceae) در ایران، اهمیت آرایه شناختی، اکوسیستمی و اقتصادی آن

خانواده گل سرخ در ایران، 25 جنس (با در نظر گرفتن مفهوم وسیع آرایه شناختی جنس Prunus sensu lato و محدود جنس Potentilla sensu stricto) و 290 گونه و واحد تحت گونه ای دارد که از بین آنها، 85 آرایه انحصاری است. مهم ترین جنس های ایران ازنظر تعداد گونه های انحصاری به ترتیب شامل Alchemilla، Prunus، Potentilla، Pyrus، Crataegus، Cotoneaster، Sorbus، Drymocalis، Rubus و Geum هستند. بیشتر اعضای این خانواده، در پوشش های گیاهی نواحی رویشی ایرانی- تورانی، جنگل های البرز و زاگرس و خلنگ زارهای نواحی گذار حضور دارند و از این نظر در پوشش های گیاهی ایران، از اهمیت بسزایی برخوردارند. از جنس های رایج در این نواحی می توان به گلابی، آلبالو، زالزالک، بادام، سیب، شیرخشت و نسترن اشاره کرد. پراکنش جغرافیایی این خانواده شامل تمام نواحی ایران در ارتفاعات و فلات مرکزی به جز نوار ساحلی جنوب ایران است. گیاهان این خانواده علاوه بر داشتن نقش ارزشمند در پوشش گیاهی عرصه های طبیعی ایران، به دلیل داشتن میوه خوراکی ازنظر اقتصادی نیز از خانواده های بسیار مهم در جوامع انسانی محسوب می شوند. ازنظر دارویی نیز تعدادی از آنها چون بادام، شیرخشت و زالزالک در تهیه داروهای مختلف کاربرد دارند.