ساختار توده های مبتلا به بیماری زغالی بلوط در جنگل های دالاب ایلام

در دو دهه اخیر گستره قابل توجهی از جنگل های زاگرس به ویژه در استان ایلام تحت تاثیر بیماری زغالی بلوط قرار گرفته که منجر به خشک شدن سطح وسیعی از توده های بلوط ایرانی شده است. هدف این پژوهش شناسایی وضعیت ساختاری توده های مبتلا به این بیماری و ارتباط بین ویژگی های ساختاری جنگل و مشخصه های درخت با میزان آلودگی به علایم بیماری زغالی بلوط بود. بدین منظور 20 قطعه نمونه 20 آری در راستای خط نمونه ای به طول شش کیلومتر در جنگل دالاب ایلام پیاده و مشخصه هایی مانند قطر یقه، قطر برابرسینه، ارتفاع درخت، مساحت تاج و درجه خشکیدگی درختان اندازه گیری و ثبت شد. نتایج نشان داد که ترکیب گونه ای جنگل برودار خالص با فرم دانه و شاخه زاد بود. تعداد پایه های درختی 153 اصله و رویه زمینی 14/6 مترمربع در هکتار نشان دهنده تراکم و موجودی نسبتا زیاد جنگل است. به طور کلی 85/5 درصد پایه ها نشانه هایی از بیماری را داشتند و نسبت آلودگی پایه های دانه زاد و درختان میانسال و مسن نسبت به پایه های شاخه زاد و جوان بیشتر بود. بر پایه نتایج، مشخصه های درختان مانند قطر یقه، قطر برابر سینه، سطح مقطع، ارتفاع کل و مساحت تاج در سطوح مختلف بیماری به طور معنی داری با هم تفاوت داشتند. به منظور درک پویایی ساختار توده تحت تاثیر بیماری زغالی، پایش مداوم این جنگل ها ضروری است. با توجه به شدت بیشتر بیماری در درختان میانسال و مسن، هرس و کوچک کردن تاج درختان بیمار برای تنظیم نسبت تاج به ریشه و همچنین قطع و خروج درختانی که قابل احیا نیستند از جمله برنامه های عملیاتی پیشنهادی است.