جایگزینی منابع پروتئین گیاهی به جای پودر ماهی در تغذیه قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)

برای بررسی اثر جایگزینی منابع پروتیین گیاهی به جای پودر ماهی بر عملکرد ماهی قزل آلای رنگین کمان، 3 منبع پروتیین گیاهی شامل کنجاله های سویا، آفتابگردان و پنبه دانه در 4 سطح جایگزینی 10، 20، 30 و 40 درصد به جای پودر ماهی، در قالب طرح کاملا تصادفی به روش فاکتوریل 4 × 3 به علاوه یک شاهد در سه تکرار مورد استفاده قرار گرفت. کلیه جیره ها هم انرژی و هم پروتیین بود. تعداد 780 قطعه ماهی قزل آلای رنگین کمان انتخاب و در 39 قفس (هر قفس 20 قطعه ماهی) جای گرفتند و پس از 2 هفته سازگاری، به مدت 46 روز با 13 جیره آزمایشی تغذیه شدند. این جایگزینی سبب تفاوت معنی داری در معیارهای مورد ارزشیابی در مقایسه با جیره شاهد نشد. ماهیان تغذیه شده با جیره های حاوی 30 و 40 درصد کنجاله پنبه دانه، وزن بیشتر، عملکرد رشد بهتر و ضریب تبدیل کمتری نسبت به ماهیان تغذیه شده با سایر جیره ها داشتند، ولی این تفاوت معنی دار نبود. بدون در نظر گرفتن سطح جایگزینی، مقایسه ماهیان تغذیه شده با 3 منبع پروتیین گیاهی مختلف نشان داد که ماهیان تغذیه شده با جیره محتوی کنجاله آفتابگردان به طور معنی داری (01/0 > p) میانگین وزن و نسبت بازده پروتیین کمتر، عملکرد رشد پایین تر و ضریب تبدیل بالاتری نسبت به ماهیان تغذیه شده با جیره های محتوی کنجاله های سویا و پنبه دانه داشتند. وزن نسبی کبد ماهیان تغذیه شده با جیره سویا به طور معنی داری (01/0 > p) بیش از ماهیان تغذیه شده با جیره های پنبه دانه بود. جایگزینی جزیی کنجاله پنبه دانه، سبب دسترسی به انرژی بیشتر و بهبود عملکرد ماهی قزل آلای رنگین کمان گردید. به هر حال جیره های محتوی کنجاله سویا تاثیر چندانی بر عملکرد قزل آلای رنگین کمان نداشت. این نتایج نشان می دهد که کنجاله های پنبه دانه و سویا می توانند به عنوان منبع جایگزین مناسبی برای پودر ماهی در جیره های قزل آلای رنگین کمان توصیه شوند.