بحران کووید 19 از منظر حقوق بین الملل، با تاکید بر مقررات بهداشتی بین المللی 2005

شیوع کووید 19، برای اولین بار در دسامبر سال 2019 در ووهان چین کشف شد و جهان را به طور غافلگیرکننده ای تحت تاثیر قرار داد. از 25 فوریه سال 2020، چین بیش از 77000 مورد با بیش از 2600 مرگ را در این رابطه گزارش کرده است و این آمار روز به روز در حال افزایش است. از همان تاریخ، در حدود 2500 مورد نیز از 33 کشور جهان گزارش شده است. شیوع این بیماری حاد تنفسی، سوالات و چالش های بهداشت عمومی و سیاسی را برای دولت ها و سازمان های بین المللی مطرح کرده است. این مقاله با طرح ابهامات موجود در این رابطه، در تلاش است تا چالش هایی از قبیل میزان تاثیر مقررات بهداشتی در مبارزه با شیوع کووید 19، حدود اقدامات اضطراری ملی در مبارزه با ویروس کووید 19 و انطباق آن با مقررات بهداشتی بین المللی 2005 و از سوی دیگر ارتباط آن با ملاحظات حقوق بشری، برای اطمینان از متناسب بودن این اقدامات با خطر واقعی حاصل از شیوع این بیماری را با تاکید بر نقش سازمان جهانی بهداشت و مقررات بهداشتی 2005 مورد ارزیابی حقوقی قرار دهد.

این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی تهیه شده و جمع آوری اطلاعات آن نیز با ابزار اسنادی کتابخانه ای صورت گفته است.

در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.

یافته های این تحقیق نشان می دهد که با اینکه مقررات بهداشتی بین المللی 2005، یک سیستم الزام آور حقوقی، برای محافظت از مردم در برابر شیوع بیماری ها در سراسر جهان است، هنوز چالش های جدی در زمینه اجرای این مقررات وجود دارد که باید با جدیت و فوریت مورد بررسی قرار گیرد. از طرف دیگر، در حالی که این مقررات حاوی تعهدات نسبتا شفافی در مورد همکاری و همچنین اقدامات معمول بهداشتی است، اقدام دولت ها در این زمینه، یک سطح متناقض از انطباق، به ویژه در مورد محدودیت های سفر و تجارت با کشورهای آسیب دیده را نشان می دهد. در همین راستا، دولت ها باید قبل از مداخله در حقوق مدنی یا سیاسی در زمینه های بهداشت عمومی، شرایط خاصی را تحقق بخشند که از نظر حقوق بین الملل، از نظارت دقیق برخوردار است.

دولت ها باید قبل از مداخله در حقوق مدنی یا سیاسی در زمینه های بهداشت عمومی، شرایط خاصی را تحقق بخشند که از نظر حقوق بین الملل، از نظارت دقیق برخوردار است. این در حالیست که بررسی اقدامات دولت ها در زمینه کووید 19، از جمله قرنطینه و ایزوله، برخی حق های بشری، از جمله آزادی حرکت و حق آزادی را نقض کرده است. بنابراین با توجه به پیچیدگی و تعداد زیاد متغیرهای پیرامون شیوع ویروس کووید 19، غیر قابل تحقق است که انتظار داشته باشیم یک سیستم بدون عیب و نقص در حالی که دستورات عمومی و محدودیت خود را اعمال می کند، بتواند راه حل های بدون اشکالی را در رابطه با سلامت عمومی ارایه دهد. در این رابطه، کشورها می توانند با حمایت از سازمان جهانی بهداشت و حمایت از یکدیگر اجرای مقررات بهداشتی 2005 را تقویت نمایند.