تاثیر باکتری های محرک رشد بر عملکرد و ویژگی های مورفولوژیک ریشه جو در شرایط مختلف رطوبتی

باکتری های محرک رشد گیاهان می توانند موجب تغییر ویژگی های ریشه شده و عملکرد گیاهان را به ویژه در شرایط تنش رطوبتی افزایش دهند. برای بررسی این موضوع آزمایشی گلدانی با مایه زنی سه سویه مختلف از باکتری باسیلوس سیمپلکس (سویه های 2-31، 3-42 و 4-51)، دو سطح رطوبتی شامل 80 و 50 درصد گنجایش مزرعه و دو رقم جو کویر و دشت اجرا شد. نتایج نشان دادند که مایه زنی با باکتری های مذکور به طور میانگین باعث افزایش 28 درصدی عملکرد بیولوژیک جو در شرایط تنش رطوبتی در مقایسه با شاهد شدند. اثر باکتری ها در افزایش عملکرد بیولوژیک وابسته به رقم بوده و باکتری Bacillus simplex 31-2 در رقم کویر و باکتری B. simplex 42-3 در رقم دشت بیش ترین تاثیر معنی دار را داشت. بررسی روابط بین ویژگی های ریشه با عملکرد بیولوژیک جو نشان داد که همبستگی خطی بین آن ها وجود داشت به طوری که بیش ترین مقادیر ضریب تبیین (R2) با صفات وزن تازه ریشه (%84)، حجم ریشه (%83) و سطح ریشه (81%) به دست آمد. با توجه به ارتباط بین صفت ریشه با عملکرد بیولوژیک جو و نقش باکتری B. simplex 31-2 در افزایش 121 درصدی سطح ریشه در شرایط تنش رطوبتی به نظر می رسد که تاثیر بر صفات ریشه از مکانیسم های مهم این باکتری در افزایش عملکرد باشد. ولی عدم تاثیرپذیری ویژگی های ریشه در مقایسه با افزایش عملکرد بیولوژیک گیاه توسط مایه زنی با باکتری B. simplex 42-3 احتمالا بیانگر بهبود در سایر فرآیندهای فیزیولوژیک است. در کل می توان نتیجه گرفت که باکتری های جنس باسیلوس بر تعدیل اثر منفی تنش رطوبتی در جو موثر بوده و این باکتری ها می توانند به عنوان کاندیدای موثر در تهیه کودهای زیستی مطرح باشند.