ژئوپلیتیک و هویت اوراسیایی: ایران و سازمان همکاری شانگهای

به دنبال موافقت اعضای بنیان گذار شانگهای در بیست و یکمین اجلاس سران با عضویت کامل ایران در این سازمان، مقاله حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال کلیدی زیر است: عضویت کامل ایران در این سازمان شانگهای در میانه تغییرات ژیوپلیتیکی در اوراسیا به چه معناست و تهران چه نقشی می تواند در تکامل سازمان جهت ادغام اوراسیا ایجاد کند؟ بر اساس نظریه سازه انگاری و ساخت اجتماعی مناطق، یافته های این پژوهش با استفاده از روش کیفی و افق بیناذهنی نشان می دهد که در یک نگاه بلندمدت، سازمان شانگهای یک سازوکار مهم برای دستیابی به برخی اهداف سیاست خارجی به ویژه سیاست "نگاه به شرق" در اختیار تهران قرار می دهد. عضویت کامل همچنین مشارکت فعال تهران در شکل گیری رژیم های امنیتی و اقتصادی منطقه ای را تسهیل می کند. تهران هم به نوبه خود می تواند نقش مهمی در تکوین و تکامل سازمان شانگهای ایفا کند زیرا منافع منطقه ای ایران ناشی از اهداف کشور برای ایجاد یک جامعه اوراسیایی و جلوگیری از تبدیل شدن منطقه به کانون تروریسم و افراط گرایی؛ استفاده از ظرفیت های ژیواکونومیک کشور برای ایجاد پل ارتباطی بین آسیا و اروپا و همچنین به عنوان قطب راه های تجاری-مواصلاتی در منطقه، با اهداف سازمان شانگهای منطبق می باشد.