فراتحلیل کیفی مقالات علمی مرتبط با بهره وری اعضای هیئت علمی در ایران

هدف این تحقیق عبارت است از فراتحلیل مقالات با موضوع بهره وری اعضای هییت علمی، به منظور جمع بندی از وضعیت آخرین دستاوردهای علمی انجام شده در این خصوص، شناسایی نقاط قوت و ضعف مقالات این حوزه و ارایه راهکارهای پیشنهادی به منظور بهبود تحقیقات آتی در این رابطه.

روش تحقیق حاضر، فراتحلیل کیفی است. در این روش 54 مقاله ی علمی مرتبط با بهره وری اعضای هییت علمی در دو دهه ی اخیر، سال های 1380 تا 1400، از منابع علمی «پایگاه مجلات تخصصی نور»، «پرتال جامع علوم انسانی»، «بانک اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی» و «بانک اطلاعات نشریات کشور» شناسایی و استخراج شد. مقالات مستخرج مطالعه و تعداد 40 مورد از مرتبط ترین آن ها به منظور انجام فراتحلیل انتخاب شدند.

یافته ها حاکی از این است که مقالات غالبا به عوامل فردی و درون سازمانی موثر بر بهره وری اعضای هییت علمی پرداخته اند. رویکرد روش شناختی غالب در این مقالات، روش کمی است. اغلب مقالات فاقد رویکرد نظری قوی و توصیه های سیاستی بوده و رویکرد غالب در توصیه های سیاستی، رویکرد کلان و مدیریتی است. مقالات مورد بررسی به لحاظ شاخص هایی مانند سوالات، اهداف و فرضیات وضعیت نسبتا خوبی داشتند؛ اما بخش نتیجه گیری در اکثر مقالات فاقد نظم و انسجام کافی و راهکارهای عملیاتی بود. 

با انجام این تحقیق مشخص شد که وضعیت تحقیقات علمی داخلی در زمینه بهره وری اعضای هییت علمی به لحاظ شاخص های نه گانه، وضعیت نسبتا مطلوبی نیست. تعداد تحقیقات کیفی و عمیق  در این زمینه بسیار اندک بوده و تقریبا هیچ کدام از آن ها دارای مبانی نظری و راهکارهای اجرایی نبوده و در عمل کاربرد ندارند. از طرفی موضوع بهره وری اعضای هییت علمی یکی از موضوعات کلیدی و مهم در نظام آموزش عالی است که مستلزم برنامه ریزی به منظور بهبود تحقیقات آتی در این زمینه می باشد.