طراحی الگوی شناختی بازماندگان بیماری سرطان با رویکرد پدیدارشناسی: مطالعه موردی بیماران در شهر ارومیه

با‌توجه به تجربه گسست‌ها و چالش‌های شناختی متعدد در زیستن با بیماری مزمنی مانند سرطان پیش‌بینی می‌شود این بیماری توان زیادی در ایجاد تغییرات شناختی و تکوین طرح‌واره ذهنی جدید در‌بین بازماندگان بیماری سرطان داشته باشد. در مطالعات اجتماعی-شناختی دهه‌‌های اخیر، به سرطان به‌عنوان یک چالش شناختی توجه شده است که به‌طور موثری، امکان عامل‌بودن و چانه‌زنی برای تغییر را فراهم کرده است. در این پژوهش، برای فهم طرح‌واره شناختی بازماندگان از رویکرد کیفی با تاکید بر روش پدیدارشناسی تفسیری استفاده شد. داده‌های میدانی با استفاده از تکنیک مصاحبه، مشاهده و معیار اشباع‌داده در‌بین بازماندگان بیماری سرطان شهر ارومیه گردآوری شده است. با 10 زن و 9 مرد مراجعه‌کننده به بیمارستان امید که بهبود یافته بودند، مصاحبه و داده‌ها به روش کلایزی تحلیل شد. از تحلیل و کدگذاری مصاحبه‌ها، 7 مضمون اصلی استخراج شد که عبارت است ‌از: اجتماعی‌شدن در گذاری آشفته، زیستن در کشاکش خطا و کمال، جانبداری، راهبردهای هیجانی، ادراک قضا-قدری، متابعت و ادراک شناختی جدید. یافته‌ها نشان می‌دهد تجربه زیستن با سرطان، منشا گسست از طرح‌واره ذهنی پیشین‌ بوده است و ساماندهی تجربه زیسته بازماندگان نشان می‌دهد بقا در بیماری، مستلزم عامل‌بودن برای پذیرش تجربه‌های شناختی جدید است.