اخلاق در نظریه فروید و مقایسه و نقد آن از منظر اسلام

علم روانشناسی  نیاز به مطالعه اخلاق به عنوان یک بعد مهم شخصیت انسانی دارد. هدف تحقیق حاضر نقد مبانی اخلاقی نظریه فروید بر اساس اخلاق اسلامی است.

روش مطالعه حاضر مروری است که با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و اینترنتی انجام شده است و منابع مرتبط با موضوع استخراج گردیده و مورد بررسی قرار گرفته است.

از نظر فروید، اخلاقیات نتیجه درونی سازی  ارزش های والدینی و اجتماعی و اموری  نسبی،  مردانه، غیرمنطقی  و غیر عقلانی  است. انسان از نظر اخلاقی خنثی است.  ملاک رفتار اخلاقی پیروی از استانداردهای اخلاقی والدین یا اجتماع است. در مقابل از نظر اسلام،  انسان از لحاظ اخلاقی خنثی نیست و فطرتی اخلاقی دارد.  بخشی از اخلاقیات از ناحیه فطرت و عقل  و بخش دیگر توسط  آموزه های دینی معرفی می شود.  اخلاق اسلامی مطلق است و تابع سلیقه افراد یا قراردادهای اجتماعی نیست. و مخاطب آن نوع انسان است.  قرب به خدا، ملاک ارزش گذاری رفتارهای اخلاقی است و برای رسیدن به این هدف، هم ظاهر رفتار و هم انگیزه ی فاعل آن رفتار، باید خوب و الهی باشند.

مهم ترین نقدی که به دیدگاه اخلاقی فروید از منظر اخلاق اسلامی وارد است عبارت است از نادیده گرفتن ظرفیت های اخلاقی فطری  انسان، غیر عقلانی دانستن امور اخلاقی، نسبییت گزاره های اخلاقی، محدود کردن اخلاق به جنسیت مردانه و توجه به ظاهر رفتارهای اخلاقی و نادیده گرفتن قصد و نیت در شکل گیری رفتارهای اخلاقی.