تعیین ترکیبات شیمیایی، عناصر معدنی و انرژی خام دانه جو، دانه گندم و سبوس گندم استان آذربایجان شرقی

به منظور تنظیم دقیق جیره های غذایی و بهبود عملکرد تولید، لازم است ارزش غذایی مواد خوراکی مورد استفاده در تغذیه حیوانات تعیین گردد. هدف از این مطالعه تعیین ترکیبات شیمیایی، محتویات عناصر معدنی و انرژی خام مواد خوراکی معمول در تغذیه دام شامل دانه جو (26 نمونه)، دانه گندم (27 نمونه) و سبوس گندم (15 نمونه) استان آذربایجان شرقی با استفاده از روش های استاندارد آزمایشگاهی بود.

نمونه های دانه جو و گندم و سبوس گندم با روش نمونه برداری تصادفی طبقه بندی شده جمع آوری گردید. از رویه means نرم افزار SAS برای محاسبه آماره های توصیفی و مقایسه میانگین ها استفاده شد.

میانگین ماده خشک جو، گندم و سبوس گندم به ترتیب 88/2 ± 5/925 56/6 ± 32/ 909 و 31/9 ± 915 گرم در کیلوگرم و میانگین پروتیین خام به ترتیب معادل 52/14 ± 3/137، 67/10 ± 6/129 و 86/11 ± 9/178 گرم در کیلوگرم ماده خشک بود، که با داده های (1994) NRC تفاوت معنی داری نشان داد (01/0<P). چربی خام سبوس گندم 48/3 ± 7/43 گرم در کیلوگرم بود که در مقایسه با تراکم چربی خام گزارش شده در جداول NRC تفاوت معنی دار نبود، ولی میانگین چربی خام جو و گندم به ترتیب برابر 08/1 ± 3/20 و 48/0± 1/21 بود که تفاوت معنی داری با چربی خام گزارش شده در جداول (1994) NRC داشت (01/0<P). مقادیر کلسیم در جو، گندم و سبوس گندم به ترتیب 3/0 ± 4/1، 67/0 ± 3/3 و 35/0 ± 46/1 گرم در کیلوگرم ماده خشک بود که بجز در سبوس گندم، با داده های NRC تفاوت معنی داری نشان داد (01/0<P).

با توجه به تفاوت های موجود در ترکیبات شیمیایی و عناصر معدنی مواد خوراکی مورد مطالعه در استان آذربایجان شرقی با داده های گزارش شده در جداول NRC، پیشنهاد می گردد برای تنظیم جیره های غذایی متعادل و برنامه ریزی از اطلاعات منطقه ای استفاده شود.