تاثیر ترکیبات زیست فعال بر پارامترهای کلروفیل فلورسانس نهال مکزیکن لایم (Citrus aurantifolia Swingle) تحت تنش سرما

تنش سرما یکی از تنش های غیرزیستی است که منجر به تلفات زیادی در مرکبات می شود. مکزیکن لایم یکی از ارقام تجاری مرکبات در جهان است که معمولا به عنوان پایه مرکبات در مناطق جنوبی ایران، استفاده می شود. این رقم، یکی از حساس ترین ارقام مرکبات به تنش سرما است. به منظور بررسی اثر بهبود بخشی برخی از ترکیبات زیست فعال بر پارامترهای فلورسانس کلروفیل و نشت الکترولیت دانهال های مکزیکن لایم تحت تنش سرما، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل دما (0 و 6- درجه سانتی گراد) به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی ملاتونین (0 و 500 میکرومولار)، مانیتول (0 و 50 میلی مولار) و اسید استیک (0 و 15 میلی مولار) به عنوان عوامل فرعی بودند. بر اساس نتایج، کاربرد ترکیبی ملاتونین + مانیتول + اسید استیک با بهبود پارامترهای فتوسنتزی، اثرات مخرب تنش سرما (0 و 6- درجه سانتی گراد) را بر دستگاه فتوسنتزی در دانهال های مکزیکن لایم کاهش داد. بیشترین پارامتر Area در تیمار ملاتونین + مانیتول + اسید استیک مشاهده شد. تیمارهای ملاتونین و ملاتونین + اسید استیک، بیشترین مقادیر Fv/Fm و Fv/F0 و کمترین مقدار F0/Fm را در هر دو دما نسبت به شاهد نشان دادند. در این مطالعه، مناسب ترین پارامترها برای شناسایی بهترین تیمارها، شامل Area (مساحت کل بین منحنی فلورسانس اولیه و فلورسانس حداکثر)، حداکثر بازده کوانتومی فتوشیمیایی فتوسیستم II (Fv/Fm)، بازده کوانتومی اتلاف حرارتی (F0/Fm) و فعالیت کمپلکس تجزیه کننده آب به عنوان اهداکننده الکترون به فتوسیستم II ‏(Fv/F0)، بود. بنابراین، ترکیبات زیست فعال ذکر شده، به ویژه ملاتونین و اسید استیک، برای مدیریت تنش سرما در دانهال های مکزیکن لایم پیشنهاد می شوند.