عامل وزنی مناسب برای محاسبه ی شاخص پیوستگی رسوب در شرایط خاک شخم خورده

عامل وزنی شاخص پیوستگی رسوب جزء چالش برانگیز آن است و باید برای شرایط گوناگون به درستی تبیین شود. این پژوهش با هدف توسعه ی عامل وزنی مناسب برای محاسبه ی شاخص پیوستگی در خاک شخم خورده ی آیش با شبیه سازی و کاربرد نهر پایه دار آزمایشگاهی 5/8 مترمربع با شیب 12% روی سه نمونه ی خاک دیم زار منطقه های کوهین، سرارود و گچساران انجام شد. دو بارش (R1 و R2) با فاصله ی چهار ساعت با شدت 111 میلی متر بر ساعت در هر خاک شبیه سازی، و هدررفت خاک آن ها تعیین شد. پس از هر بارش مدل رقومی ارتفاع با اندازه ی نقطه ی (پیکسل) دو میلی متر با عکس برداری تهیه، و از آن شاخص پیوستگی با عامل وزنی ضریب زبری (RI) محاسبه شد. هدررفت خاک دو بارش به ترتیب در خاک گچساران 4796 و 3909 گرم، در کوهین، 3465 و 2464 گرم، و در سرارود 2679 و 2105 گرم به دست آمد. نتیجه نشان داد که با افزایش هدررفت خاک، میانگین IC برپایه ی RI کاهش می یابد، که نشان دهنده ی نامناسب بودن RI به تنهایی در جایگاه عامل وزنی است. برای توسعه دادن عامل وزنی جدید، ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک ها در ترکیب با RI به کار برده شد. بهترین رابطه با هدررفت خاک با ضریب همبستگی 0/92 (P<0.01) در شاخص پیوستگی برپایه ی ترکیب سه ویژگی میانگین وزنی قطر خاک دانه ، مقاومت فروروی، و RI دیده شد. نقشه های شاخص پیوستگی برپایه ی عامل وزنی جدید نشان داد که این شاخص در R2 نسبت به R1 افزایش یافت. بررسی کارآیی عامل وزنی توسعه یافته در پژوهش پیوستگی رسوب دامنه های شخم خورده در شناخت محل های بحرانی در دامنه توصیه می شود.