بررسی عکس العمل ذخیره کربن به شاخص های مختلف غنا و تنوع کارکردی در تیمار-های مختلف بیولوژیکی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز ارنگه، استان البرز)

جوامع یا اکوسیستم هایی که دارای تنوع زیستی بیشتری هستند، دارای سطوح بالاتری از کارکرد و خدمات اکوسیستمی نیز هستند؛ لذا ارتباط تنوع کارکرد و پایداری جوامع گیاهی از موارد ضروری برای پیش بینی کارکرد اکوسیستم است . هدف از تحقیق حاضر ارتباط بین ذخایر کربن (به عنوان کارکرد اکوسیستم) و شاخص ‏های مختلف تنوع گونه ای و کارکردی و همچنین اثرات اقدامات بیولوژیکی و مکانیکی بر روی مولفه های پوشش گیاهی و خاک است. بدین اینمنظور حوضه آبخیز ارنگه با مساحت 53/10098 هکتار در استان البرز انتخاب شد. اقدامات بیولوژیکی مطالعه شده در این پژوهش به ترتیب شامل کپه کاری، بذرپاشی، قرق و مدیریت چرا بودند و هم چنین یک سایت شاهد انتخاب شد. شاخص های تنوع کارکردی مورد مطالعه در منطقه نمونه برداری شامل شاخص رایو، چندوجهی محدب، یکنواختی کارکرد، واگرایی کارکرد و غنای کارکرد بودند. نمونه برداری از پوشش گیاهی در فصل رویش منطقه در اردیبهشت و خرداد سال 1393 به روش سیستماتیک- تصادفی در 800 پلات 1 مترمربعی در امتداد 80 ترانسکت 100 متری با توجه به گونه های موجود در منطقه انجام گردید. در طول هر ترانسکت تعداد دو نمونه خاک در تیمارهای مختلف مناطق احیاء و شاهد از دو عمق 0-15 و 15-30 سانتی متری در مجموع برداشت گردید. شاخص های غنا و تنوع گونه ای و شاخص های تنوع کارکردی با استفاده از نرم افزار Fdiversity محاسبه شد. هم چنین برای بررسی ارتباط بین ذخایر کربن شاخص های غنا و تنوع گونه ای و کارکردی از رگرسیون خطی چندمتغیره استفاده شد. نتایج آنالیز رگرسیون چندمتغیره حاکی از آن بود که بیشترین R2 مربوط به کربن بیومس به میزان 72/0 بود و متغیر های تاثیرگذار بر آن، یکنواختی کارکرد و غنای گونه ای بودند. هم چنین شاخص های رایو، یکنواختی، شانون و تنوع کارکردی در کربن کل اکوسیتم تاثیرگذار بودند. نتایج این تحقیق می تواند در ارزش گذاری اقتصادی غیرمستقیم تنوع از طریق ارزش گذاری کربن کاربرد داشته باشد.