اثر تاریخ کاشت بر نمو فنولوژی و عملکرد پنبه

سابقه و هدف:

 افزایش دمای جهانی که توسط چندین مدل آب و هوایی پیش بینی شده است، اثر مستقیمی روی رشد گیاهی، عملکرد و کیفیت پنبه دارد. این نوع از تغییرات درجه حرارت در مزرعه می‎تواند با کاشت محصولات کشاورزی در تاریخ های مختلف ایجاد شود و محصول در شرایط دمایی و رطوبت نسبی مختلف رشد کند. هدف ازاین تحقیق مدل‎سازی نمو فنولوژی در ارقام تجاری پنبه با استفاده از پارامترهای هواشناسی بود.

به ‎منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر وقوع مراحل فنولوژیک و عملکرد ارقام پنبه، آزمایش مزرعه ای در دو منطقه هاشم آباد (پنبه با آبیاری) وکارکنده (پنبه دیم) در سال 1397 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. برای برآورد تاثیر تاریخ کاشت بر فنولوژی 6 تاریخ کاشت (با فاصله 15 روز) در کرت‎های اصلی و سه رقم (گلستان، لطیف و ساجدی) در کرت‎های فرعی کاشته شد. مراحل فنولوژی شامل سبز شدن، غنچه دهی، گل دهی، قوزه دهی، باز شدن قوزه و برداشت برای هر تاریخ کاشت یادداشت برداری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SAS انجام و برای رسم نمودارها از نرم افزار Excel استفاده شد.

نتایج تحقیقات نشان داد که اثر تاریخ کاشت بر تعداد روز مورد نیاز در هر دو منطقه از کاشت تا رسیدگی در سطح یک درصد معنی‎دار بود. به طوری که با تاخیر در تاریخ کاشت، هم در منطقه کارکنده و هم در منطقه هاشم آباد، تعداد روزاز کاشت تا مرحله سبز شدن از 7 و 9.1 به 4.6 و 3.1 روز، تا مرحله غنچه دهی، از 52 و 46 روز به 29.2 و 23.2 روز تا مرحله گلدهی، از 63.3 و 57.9 روز به 41.9 و 33.3 روز، تا مرحله گلدهی، از 75 و 63.8 روز به 58.3 و 43.2، تا مرحله بلوغ از 115 و 107.7 به ترتیب به 98.1 و 84.6 روز کاهش یافت. نتایج مقایسه میانگین عملکرد نشان داد که، بیشترین عملکرد کل وش پنبه (kg.ha-14015) در کارکنده مربوط به تاریخ کاشت دوم و در هاشم آباد  بیشترین  عملکرد کل وش پنبه (kg.ha-14122) از تاریخ کاشت سوم  به دست آمد.