تحدید یا توسعه حقوق رقابت از منظر قواعد فقه امامیه (مطالعه موردی قواعد لاضرر، ید، تسلیط، احترام و نهاد حسبه)

رقابت از مهم ترین مسایل حال حاضر اقتصاد دنیا است که پذیرش یا عدم پذیرش آن می تواند تاثیر بسیار تعیین کننده ای در اقتصاد کشورها داشته باشد. با توجه به نوع نظام سیاسی حاکم در کشور ما و همچنین تاکید قانون اساسی بر اهمیت و اولویت دادن به فقه امامیه در تمامی حوزه ها، ازجمله اقتصاد، جهت گیری فقهی در مورد پذیرش یا عدم پذیرش رقابت می تواند اقتصاد کشور را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. با توجه به اینکه حقوق رقابت موضوعی نسبتا جدید است، به راحتی نمی توان از طریق منابعی چون قرآن و حدیث پی برد که آیا مورد پذیرش نظام فقهی اسلام قرار گرفته است یا خیر. از همین رو، بررسی قواعد فقهی می تواند به روشن شدن موضوع کمک کند. با این حال، برخی قواعد فقهی همچون لاضرر و احترام با موضوع رقابت موافق اند و برخی دیگر مانند قاعده های ید و تسلیط رقابت را مورد پذیرش قرار نمی دهند. همچنین موضوع دخالت حکومت در اقتصاد و تعیین حدود و ثغور آن از لحاظ موازین فقهی در این مقاله با استناد به روش تحقیق توصیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته و آرای مخالف و موافق آن مطالعه شده و به این نتیجه رسیده است که ظهور و بروز مفاهیم و گزاره های مربوط به حقوق رقابت بیش از آنکه در قالب قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران قابل مشاهده باشد در منابع اصیل اسلامی مشاهده می شود.