منظومه نگارستان چین

ارتباط فرهنگی و اقتصادی دو تمدن کهن ایران و چین پیشینه ای دیرینه و دراز دارد. شاعران و نویسندگان پارسی گو همواره از مضاف و منسوب به چین در آثار خود یاد کرده اند. ازجمله بازتاب های چین در ادبیات فارسی، نقش آن در داستان ها و افسانه های کهن ایرانی است. در این داستان ها چین همواره نقطه ای عجیب و دوردست است که قهرمان برای وصال به محبوب یا کاری سخت یا جنگ باید بدان جا رود تا از پس آزمون پهلوانی و سرآمدی برآید. چین سرزمین آرزوهاست. عشاق ایرانی معشوقان خویش را از زیبارویان چینی برمی گزیدند تا هم انتخاب شایسته ای کرده باشند و هم راه دوری درنوردند تا در این راه دراز ماجراهای قهرمانی خود را پشت سربگذارند و پابندی و توان خود را در عشق به معشوق به اثبات رسانند. زیبارویان و عشاق چینی در عاشقانه های ایرانی، همواره نقشی اساسی داشته اند. در این مقاله با یک منظومه کمتر شناخته شده نگارستان چین آشنا می شویم که داستان عشق دو شاهزاده چینی و مرگ آن ها به دست شاه و زنده شدن آن ها به دست امام حسن (ع) را به تصویر می-کشد. این منظومه در عهد صفویه و سروده میرزا احمد سند است. در این منظومه ضمن تحلیل جنبه های ادبی و تاریخی، اشارات شاعر به مضاف و منسوب به چین را نیز تبیین می کنیم.