اثر سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید برواکنش های فیزیولوژیکی وعملکرددانه وروغن گشنیز (Coriandrum sativum L.) تحت شرایط کم آبی

آزمایش مزرعه ای به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1399 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور اردبیل اجرا گردید تا برخی واکنش های فیزیولوژیکی وعملکردروغنگشنیز در واکنش به محلول پاشی سالیسیلیک اسید و براسینواستروییدتحتکم آبی ارزیابی شوند.عامل های آزمایش شامل چهار سطح آبیاری (آبیاری بعد از 70، 100، 130 و 160 میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) و سه سطح محلول پاشی شامل شاهد (محلول پاشی با آب)، محلول پاشی با سالیسیلیک اسید (یک میلی مولار) و محلول پاشی با براسینواسترویید (یک میکرومولار) در مراحل پنج برگی و گل دهی کامل بودند.تیمارهای آبیاری و محلول پاشی به ترتیب در کرت های اصلی و فرعی قرار گرفتند. در این پژوهش، غلظت پرولین، محتوای کلروفیل های a و b و کاروتنویید برگ، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، محتوای قندهای محلول و آنتوسیانین و درصد و عملکرد روغن دانه گشنیز ارزیابی شدند. تنش کم آبی به ترتیب به افت 6/20 و 6/21 درصدی محتوای کلروفیل های a و b و افزایش 9/62 درصدی کاروتنویید برگ منجر شد. با این حال، محتوای پرولین برگ تحت تنش کم آبی افزایش یافت. محتوای کلروفیل های aبرگ به طور معنی داری نسبت به شاهد با کاربرد سالیسیلیک اسید افزایش (4/11 درصد) پیدا کرد. تنش کم آبی به افزایشفعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان کاتالاز (بیش از 3 برابر)، پراکسیداز (تقریبا 2 برابر)، آسکوربات پراکسیداز (تقریبا 2 برابر) و پلی فنل اکسیداز(تقریبا 3 برابر) منجر گردید. محلول پاشی با سالیسیلیک اسیدو به ویژه براسینواستروییدموجب افزایش معنی-دار فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان شد. عملکرد دانه و درصد روغن دانه گشنیز تحت تنش خشکی کاهش یافتند (به-ترتیب 1/75 و 4/15 درصد) که نتیجه آن افت عملکرد روغنتحت این شرایط بود (9/78 درصد). بنابراین،کاربردسالیسیلیکاسیدرامی توانبه عنوانتیمارمناسببرایبهبودتولیددانه و روغنگشنیزمعرفینمود.