کارکرد منش بندگی بر اخلاق اجتماعی و محیط زیست از نگاه تصوف اسلامی

ارایه الگوها و راه کارهای اخلاقی در ارتباط با بهبود رابطه انسان با انسان و همچنین رابطه انسان با محیط زیست امروزه بسیار مورد توجه است. مفهوم عبودیت و بندگی از مفاهیم مهم دینی در اسلام و به طور خاص در عرفان و تصوف اسلامی می باشد. هدف از این تحقیق ترسیم نمونه ای از اخلاق نوع دوستی و دگردوستی عملی و پاسداشت محیط زیست، با توجه به میراث کهن، غنی و ارزشمند تصوف اسلامی است. در منابع عرفان اسلامی برای مفهوم بندگی خداوند شروط و اصولی ذکر گردیده است که عمل، کاربرد، رعایت و پایندی به آنها منجر به بروز رفتار اخلاقی شایسته نسبت به انسان و طبیعت می شود. این تحقیق به روش کتابخانه ای انجام گرفته است و توصیف و تحلیل داده های جمع آوری شده نشان می دهد که اصول ضروری منش بندگی از دیدگاه عرفان اسلامی، شامل: تواضع و فروتنی، فقر و بی ملکی و خدمت، احسان و نیکوکاری می باشد. دستاورد این تحقیق نشان می دهد که تواضع منجر به تعامل بهتر انسان با انسان و دیگر موجودات می شود و از خود برتربینی و رفتار سلطه گرانه پیشگیری می کند و اعتقاد به فقر و بی ملکی منجر به قناعت بیشتر و حرص کمتر انسان در تملک و مصرف منابع زیست محیطی می شود و اصل احسان و نیکوکاری منجر به خدمت و نیکوکاری به انسان و طبیعت می شود.