نقش خاندان آل عباد در شکوفایی دانش پزشکی در عصر زرین تمدن اسلامی

 در عصر زرین تمدن اسلامی و در ذیل نهضت علمی جهان اسلام، پزشکان بزرگی برخاستند. تعدادی از نامداران پزشکی آن عصر، از اعضای خاندان مسیحی آل عباد بودند که بی‌تردید خدمات و آثار ارزشمند آنان در علوم پزشکی و سایر دانش‌ها در سرزمین‌های اسلامی و حتی اروپا تاثیر شگرفی برجای گذاشته است. هدف این پژوهش معرفی پزشکان آن خاندان و بررسی خدمات آنان به دانش پزشکی در تمدن اسلامی است، هرچند تاکنون‌ محققین داخلی و خارجی تحقیقاتی درباره بعضی از نامداران این خاندان انجام داده‌اند، پژوهش حاضر نیز می‌تواند به نوبه خود برخی از مجهولات ذهنی محققین درباره این خاندان را آشکار سازد.

 این پژوهش با نگرش تاریخی مبتنی بر گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه‌ای انجام گردیده است. روش تحقیق این مقاله از نوع توصیفی تحلیلی است، این‌گونه که پس از فیش‌برداری منابع و ماخذ تاریخی به دسته‌بندی مطالب، تحلیل داده‌ها و نگارش مقاله اقدام شده است.

ملاحظات اخلاقی: 

در پژوهش حاضر جنبه‌های اخلاقی مطالعه کتابخانه‌ای شامل اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.

یافته‌ها: 

بررسی‌ها نشان می‌دهد که دانش پزشکی در میان خاندان آل عباد از جایگاه والایی برخوردار بوده است. ابواسحق بزرگ خاندان آل عباد در شهر حیره با تاسیس داروخانه و دارالطب به حرفه داروسازی و طبابت اشتغال داشت و با تشویق فرزندان و نوادگانش به ادامه این حرفه، آنان را به انجام فعالیت داروسازی، تحصیل علم پزشکی و تالیف و ترجمه آثار پزشکی تشویق و ترغیب می‌نموده است.

نتیجه‌گیری: 

نتایج تحقیق نشان می‌دهد که از بطن خاندان آل عباد، پزشکان برجسته‌ای برخاسته‌اند که دارای ویژگی‌ها و امتیازات مهمی از جمله تسلط به زبان‌های یونانی، سریانی، عربی و فارسی، علاقمند به پژوهش، تالیف، ترجمه و آزمایش‌های عملی در پزشکی بوده‌اند. اکثر پزشکان خاندان آل عباد در دانش عمومی پزشکی تبحر داشتند و در چشم‌پزشکی نیز حاذق بوده و معمولا اخلاق پزشکی را نیز رعایت می‌نموده‌اند.