مدل مفهومی کشمکش های روانی معنوی در ایران: مطالعه کیفی

تعارضات و کشمکش های روانی معنوی نقش مهمی در میزان سلامت جسمانی و روانی انسان ها دارند. ازاین رو، پژوهش حاضر به مطالعه پدیده کشمکش های روانی معنوی، عوامل پدیدایی، و پیامدهای آن در ایران پرداخت. این مطالعه با رویکرد کیفی و با استفاده از نظریه وابسته به زمینه انجام شد. بدین منظور، 14 مشارکت کننده به روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته به مدت 5 ماه موردمطالعه قرار گرفتند. داده ها جمع آوری، ثبت، کدگذاری و مقوله بندی و نهایتا در قالب الگوی نظری صورت بندی شدند. نتایج حاصل از تحلیل کدگذاری مصاحبه ها به شناسایی «280 کد»، «16 مقوله»، «3 درون مایه»، و«1 الگوی نظری» منتهی شد. 7 مقوله «روان شناختی»، «خانوادگی»، «موقعیت استرس زا»، «درونی سازی دینی»، «تصور از خدا»، «دلبستگی به خدا»، و «جهت گیری دینی پرسش گرانه» ذیل درون مایه عوامل پدیدایی کشمکش های روانی معنوی در تجربه زیسته مشارکت کنندگان شناسایی شد. سه مقوله «مشکلات روان شناختی»، «بی انگیزگی دینی»، و همچنین «رشد دینی» جزو درون مایه پیامدهای کشمکش های روانی معنوی تشخیص داده شدند. توجه به پدیده کشمکش های روانی معنوی، و عوامل پدیدآورنده آن، به خصوص در بافت فرهنگی کشور ایران، و همچنین ساخت مداخلات روان شناختی متناسب با این کشمکش ها ضرورت مضاعف دارد.