نقش خاطرات خودنوشت در توسعه تاریخ شفاهی دفاع مقدس

این پژوهش بررسی نقش خاطرات خودنوشت در توسعه و تدوین تاریخ شفاهی دفاع مقدس را بررسی می کند. مقاله ازنظر ماهیت، کاربردی و ازنظر نوع، کیفی است که با روش اسنادی و بررسی متون موجود در کتب، مقالات و پژوهشهای مرتبط، از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. با توجه به اینکه ناگفته های تاریخ دفاع مقدس در سینه بسیاری ازرزمندگان محبوس است، باید با ایجاد فضای مناسب و استفاده از ساده ترین روش در قالب خاطرات خودنوشت، به ثبت و ضبط این بخش از تاریخ نبرد هشتساله پرداخته شود. بهرهبرداری از خاطرات خودنوشت دفاع مقدس، شیوه ای نوین در ثبت تاریخ شفاهی جنگ است. نگارش خاطره با شیوه های مختلف، در تاریخ و فرهنگ ایران سابقه ای طولانی دارد. در سال های اخیر، سنت قدیمی خاطره نویسی در اشکال گوناگون رواج یافته است. برخی از صاحبنظران، عنوان تاریخ شفاهی را بر انواعی از خاطرات نیز اطلاق می کنند؛ بنابراین، شناخت خاطره و تاریخ شفاهی بهمنظور بررسی تطبیقی و مقایسه تحلیلی ضرورت دارد. پرسش ما در این مقاله این است که ثبت خاطرات خودنوشت چه نقشی در توسعه تاریخ شفاهی دفاع مقدس دارد. خاطرات خودنوشت می تواند مقدمه ای باشد تا مصاحبه گر موضوع تاریخ شفاهی را از راوی دریافت کند و با مصاحبه و پرسش گری تاریخ شفاهی را رقم بزند؛ خاطرات خودنوشت می تواند در توسعه تاریخ شفاهی دفاع مقدس نقش اساسی و حیاتی داشته باشد. خاطرهنگاری و تاریخ شفاهی ظاهری نزدیک به هم، اما متفاوت دارند. به دلیل نزدیکبودن خاطره و تاریخ شفاهی، پژوهشگر تمایز و تفاوتی میان این دو قایل نمی شوند؛ در حالی که اصول و روش آنها متفاوت است.