مانعیت دین (بدهی) از وجوب حج از منظر فقهای امامیه

در فرضی که مکلف هزینه حج را دارد، ولی دینی بر ذمه اوست، آیا این دین در صورت های مختلف (مانند حلول، مطالب بودن، تاجیل و عدم آنها) مانع از وجوب حج است یا خیر؟ این فرض از لحاظ فقهی باید به صورت دقیق بررسی شود.نگارنده در این مقاله تلاش کرده که به روش توصیفی تحلیلی به این مسیله پاسخ دهد و بعد از بررسی اقوال فقها در این زمینه، جمع بندی و نتیجه گیری کند. اقوال مذکور بدین شرح است:مانعیت دین به صورت مطلق؛ 2. عدم مانعیت، مگر با حلول و مطالبه؛ 3. مانعیت، مگر با مهلت دار بودن بدهی؛ 4. مانعیت مگر در صورت وثوق به تمکن؛ 5. تخییر بین ادای حج و ادای دین؛ 6. تقدیم ادای دین.با استناد به روایات و سایر ادله تفصیلی، قول دوم و چهارم با اصلاحاتی پذیرفته، و بقیه اقوال رد شده است. علاوه بر این به واسطه بحث واژه شناختی لفظ استطاعت، به راهکار بهتری برای حل مسیله اشاره شده است که عبارت است از رجوع به معنای لغوی و عرفی استطاعت. در این صورت فروع مرتبط با موضوع استطاعت با سهولت بیشتری روشن خواهد شد.