زیبایی‏ شناسی خوانش شعر حافظ در انگلستان قرن 19 و 20 (طبق نظریه دریافت)

در این مقاله علل گرایش قابل ملاحظه مخاطبان انگلیسی قرون 19 و 20 به شعر حافظ، طبق نظریه خواننده‏محور دریافت بررسی می شود. توجه به شعر حافظ در این مقطع خاص زمانی ناگهان اوج گرفت. این رویکرد، علل اجتماعی، فرهنگی و ادبی خاصی داشت که در نظریه دریافت با اصطلاح پارادایم تعریف شده اند. با تبیین پارادایم‏های ادبی جامعه انگلستان، افق انتظارات ادبی در مقطع مذکور مشخص می شود و از این طریق، علل گرایش انگلیسی ها در این مقطع زمانی به شعر حافظ معلوم می‏گردد. افق انتظار مهم ترین بحث نظریه دریافت است که هانس روبرت یایوس مطرح کرد و منظور از آن، تمامی عوامل اجتماعی و ادبی برانگیزاننده مخاطب برای رجوع به یک اثر ادبی است. مخاطب انتظارات خود را از متن در قالب این افق ها مشخص می‏کند. اگر انتظار خواننده از متن برآورده شود، خوانش متن ادامه می یابد وگرنه متن مرده تلقی خواهد شد. نتیجه بررسی نشان می دهد درباره شعر حافظ در زمان و مکان مذکور با پدیده امتزاج افق‏ها و پایایی خوانش مواجه هستیم و دقیقا در این دوره پارادایم‏های ادبی انگلستان چنان متحول شدند که غزلیات حافظ توانست افق انتظار ادبی انگلیسی ها را اقناع کند و حتی از سطح انتظاراتشان فراتر رود و بر شکل‏گیری آثار آنان تاثیر بگذارد.