بررسی پتانسیل و بسترهای مناسک زیارتی بر اساس فهم نظام معنایی مشارکت کنندگان در پیاده روی اربعین

پیاده روی اربعین پدیده اجتماعی چندبعدی است که در برساخت های اجتماعی ایرانی دارای ابعادی چون سیاست، هویت، تعامل و یا تقابل هویت ها، محیط زیست و آسیب های اجتماعی است. لذا این مطالعه از نوع پژوهش های کیفی است که با استفاده از روش نظریه داده بنیاد جهت فهم نظام معنایی زایرانی که در پیاده روی شرکت داشته اند انجام شده است. بدین منظور با روش نمونه گیری هدفمند و با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته داده ها جمع آوری شد و تا رسیدن به اشباع نظری 21 نفر از زایران در میدان تحقیقی شامل منطقه مرزی چذابه مورد بررسی قرار گرفتند. برای دستیابی به عوامل، تحلیل داده ها با استفاده از رویه های نظام مند کوربین و کوربین انجام شد که شامل کدگذاری مفاهیم و شکل دادن به نظریه است. تجزیه و تحلیل داده ها در کدگذاری باز، به شناسایی عوامل اصلی، مولفه ها و زیرمولفه ها منجر شد. تدقیق در یافته های مصاحبه حاکی از آن است که مقوله مرکزی پژوهش «پیاده روی اربعین نمود زیست جهان رقیب مدرنیته و ساخت دوباره خود» می باشد. بر اساس یافته های پژوهش مشارکت کنندگان، پیاده روی اربعین را به مثابه یک فرصت برای خودسازی درک می کنند که قابل توضیح با نظام تناسب اهداف و وسایل در چارچوب متداول عقلانیت ابزاری نیست. در جریان این پیاده روی با ادعیه و ذکر سعی بر پالایش خود دارند و معتقدند ملت ایران و عراق می توانند از این فرصت برای خودسازی معنوی استفاده کنند.