فراتحلیل تعیین گرهای اجتماعی رفتارهای زیست محیطی

امروزه، با گسترش مسایل و مخاطرات زیست محیطی، مطالعه رفتارهای زیست محیطی برای پژوهشگران اهمیت مضاعفی پیدا کرده است. رفتارهای زیست محیطی مجموعه ای از کنش های افراد جامعه نسبت به محیط زیست است که طیف وسیعی از احساسات، تمایلات و آمادگی های خاص به منظور انجام رفتار در رابطه با محیط زیست را شامل می شود. هدف این پژوهش بررسی پژوهش های انجام شده در حوزه جامعه شناسی محیط زیست با روش فراتحلیل می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مقالات علمی پژوهشی است که در 10 سال اخیر در فاصله سال های 1389 تا 1398 در داخل کشور با موضوع جامعه شناسی محیط زیست نمایه شده است. در بررسی اولیه حدود 49 مقاله اولیه مورد شناسایی قرار گرفت که در نهایت پس از لحاظ کردن معیارهای مورد نظر، 20 پژوهش به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS و CMA.2 استفاده شده است. مرور نظام مند مطالعات نشان می دهد که، 75 درصد نویسندگان دارای مدرک دکتری در رشته جامعه شناسی بودند و بیشترین تعداد پژوهش ها در سال های 1391 و 1396 منتشر شده است. همچنین، در همه پژوهش ها متغیر رفتار زیست محیطی به عنوان متغیر اصلی مورد توجه بوده است. بررسی اندازه اثر متغیرهای مختلف نشان می دهد که، اندازه اثرات تصادفی برای تاثیر نگرش زیست محیطی 222/0، دانش زیست محیطی 112/0، آگاهی زیست محیطی 317/0 و ارزش های زیست محیطی بر رفتار زیست محیطی برابر با 256/0 بدست آمده است که نشان می دهد اندازه اثر ترکیبی متغیر آگاهی زیست محیطی بیش از سایر متغیرها بوده است.