بررسی و نقد دلیل آیت الله خویی بر محدودیت تعداد آیات منسوخ

مقاله حاضر با هدف بررسی دلیل آی تالله خویی بر محدودیت تعداد آیات منسوخ انجام شده است. بررسی دیدگاه ایشان درباره نسخ، نشان می دهد دلیل ایشان بر این محدودیت، انکار نسخ در مواردی است که آیه ناسخ بر آیه منسوخ ناظر نیست و معیار «ناظر بودن »، آن است که اگر آیه منسوخ نباشد؛ معنای آیه ناسخ به تنهایی مبهم است و برای کامل شدن به آیه منسوخ نظر دارد. سبب اصلی این انکار، لزوم پذیرش اخت الف میان اینگونه آیات ناسخ و منسوخ است؛ در حالی که خداوند متعال در آیه 82 سوره نساء نبودن اختلاف در قرآن را دلیل الهی بودن آن بیان فرموده و حتی گروهی از مفسران، از جمله آیت الله خویی، آن را از وجوه اعجاز قرآن می دانند. در بررسی دلیل ایشان، به روش توصیفی تحلیلی و با بیان دیدگاه مفسرانی همچون علامه طباطبایی درباره رابطه تنافی میان آیات ناسخ و منسوخ، بررسی مفهوم اختلاف بین دو آیه و با تکیه بر تعریف تناقض در منطق و تعریف تعارض در علم اصول، این نتیجه به دست آمد که تنافی میان آیات ناسخ و منسوخ، تنافی ظاهری است و از مصادیق اختلاف بین دو آیه محسوب نمی شود و به نظر می رسد دلیلی بر انکار نسخ در اینگونه آیات وجود ندارد.