نسبی گرایی فرهنگی در اشارات ویتگنشتاین در باب آیین های فرهنگی و دینی
بر اساس تفسیر شایع، ویتگنشتاین در «اشاراتی در باب شاخه زرین فریزر» رویکردی بیانگرایانه به آیینهای دینی و رفتارهای فرهنگی دارد، و دیدگاه فریزر را با همین رویکرد مورد انتقاد قرار میدهد. مویال شاروک، بر مبنای همین تفسیر، ویتگنشتاین را حامی روایتی از نسبیگرایی فرهنگی میداند. اما نسبیگرایی فرهنگی در معرض اعتراضهایی از منظر طبیعیگرایی و نظریه تکامل است. در این مقاله تفسیر کلک از ویتگنشتاین را مرور خواهیم کرد که نگاه ویتگنشتاین به اعمال آیینی را سازگار با طبیعیگرایی و نگرش تکاملی به سیر تحول حیات اجتماعی و فرهنگی بشر میداند. سپس روایت هکل را از نسبیگرایی فرهنگی در تاملات ویتگنشتاین در باب آیینهای دینی و اعمال فرهنگی مورد بررسی قرار میدهیم و نشان میدهیم که چگونه هکل در عین دفاع از وجود نسبیگرایی فرهنگی در تاملات ویتگنشتاین، انتقادهای بعضی از حامیان طبیعیگرایی و نظریه تکامل را به نسبیگرایی فرهنگی ویتگنشتاین وارد نمیداند. نهایتا از این موضع دفاع میکنیم که اولا ویتگنشتاین مدافع نسبیگرایی فرهنگی معرفتشناختی نیست، در ثانی از نگاه ویتگنشتاین آیینهای فرهنگی و دینی بدیلی برای علم نیستند، بلکه در تمامی فرهنگها -از جمله فرهنگ مدرن- در کنار علم حضور دارند، ثالثا ویتگنشتاین از نسبیگرایی معناشناختی در باب آیینهای فرهنگی حمایت میکند، و رابعا دفاع ویتگنشتاین از جایگاه آیینها در حیات اجتماعی بشر تعارضی با طبیعیگرایی در مطالعه در باب انسان، زبان و فرهنگ ندارد و میتوان از منظر طبیعیگرایانه از موضع ویتگنشتاین در باب آیینها دفاع کرد.
ویتگنشتاین ، فریزر ، آیین های دینی ، نسبی گرایی فرهنگی ، کلک ، هکل
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.