اثر عوامل فیزیوگرافی بر جوانه زنی بذر پسته خودرو (Pistacia vera L.) در جنگل خواجه کلات مشهد

با توجه به اهمیت و گستردگی گونه پسته خودرو در مناطق خشک و نیمه خشک و همچنین مشکلات جوانه زنی آن، این تحقیق با هدف تعیین اثر شیب دامنه، جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریای رویشگاه درختان مادری بر روی خصوصیات جوانه زنی بذر پسته (Pistacia vera) در شمال شرق کشور و در منطقه ای به وسعت 13250 هکتار انجام گردیده است.

ابتدا نقشه واحدهای شکل زمین تهیه شد و نمونه برداری ها بر اساس آن انجام گردید. سپس بذرهای جمع آوری شده از 23 واحد نمونه گیری جهت انجام عملیات آزمایشگاهی به آزمایشگاه بذر منتقل شد و درصد جوانه زنی، ارزش جوانه زنی و میانگین مدت جوانه زنی در هر یک از واحدها تعیین گردید.

یافته ها: 

نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی بذر پسته با ارتفاع از سطح دریا همبستگی مثبت معنی دار دارد (01/0<p)، اما با شیب و جهت جغرافیایی ارتباط معنی داری ندارد. همبستگی بین ارزش جوانه زنی و ارتفاع از سطح دریا معنی دار نیست، در حالی که شیب و جهت جغرافیایی همبستگی معنی داری با ارزش جوانه زنی دارند (01/0<p).

بحث و نتیجه گیری: 

با توجه به نتایج، درصد جوانه زنی در ارتفاعات بالا بیشتر از ارتفاعات پایین است و با همدیگر تفاوت معنی داری دارد. ارزش جوانه زنی در ارتفاعات پایین و شیب 30-0 درصد بیشتر از بقیه جهات و شیب ها می باشد. بذرهای جمع آوری شده از جهت های شمال و جنوب و شیب بالای 60 درصد دارای میزان جوانه زنی بیشتری در مقایسه با بذرهای سایر جهات و شیب ها می باشند. همچنین میانگین مدت جوانه زنی در جهت شرق و شیب 30 تا 60 درصد کمتر از جهت ها و شیب های دیگر است.