ارتباط فعالیت فیزیکی و تماشای تلویزیون در اوقات فراغت با عوامل خطر ساز قلبی در زنان شاغل و خانه دار

یکی از عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی بخصوص بیماری عروق کرونر و آترواسکلروزیس بی تحرکی است. تماشای تلویزیون به عنوان یک رفتار غیرفعالانه و شاخص بی تحرکی با چاقی و عوامل خطرساز قلبی مرتبط است. در این مطالعه ارتباط میزان فعالیت فیزیکی و تماشای تلویزیون و عوامل خطرساز آترواسکلروزیس در زنان شاغل و خانه دار بررسی و مقایسه شده است.
در این مطالعه مقطعی که بر اساس اطلاعات فاز اول برنامه قلب سالم اصفهان در سال 80-1379 صورت گرفته است، به روش تصادفی خوشه ایتعداد6391 زن از سه شهر اصفهان، نجف آباد و اراک انتخاب شدند و در دو گروه شاغل و خانه دار قرار گرفتند. به کمک پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه فعالیت فیزیکی بک اطلاعات لازم جمع آوری شد. میزان فعالیت فیزیکی با در نظر گرفتن مدت و شدت فعالیت بر حسب مت- دقیقه در هفته و مدت تماشای تلویزیون برحسب دقیقه درهفته درنظرگرفته شد. محیط شکم، قد، وزن، فشارخون و آزمایش خون برای تعیین قند و چربی های خون اندازه گیری و ثبت شد. برای آنالیز آماری از آزمون های تی، کای دو، رگرسیون چندگانه و لجستیک استفاده شد.
تعداد افراد در دو گروه شاغل و خانه دار به ترتیب 361 و6030 نفر بود. میانگین فعالیت فیزیکی اوقات فراغت(LTPA) در دوگروه فوق به ترتیب00/562± 22/387 و 92/402±76/201 مت-دقیقه درهفته(001/0 p=) و میانگین مدت تماشای تلویزیون(TVW) در دوگروه به ترتیب 54/82± 4/128 و 90/104± 64/141 دقیقه درهفته بود(005/0 p=). نسبت شانس(OR) در افراد چاق (1/363 BMI)برای تماشای تلویزیون 001/1 (003/0p=) و برای فعالیت فیزیکی اوقات فراغت 9999/0 (382/0 p=) بود. در زنان خانه دار LTPA با تری گلیسرید ارتباط معنادار منفی داشت(02/0 p= و 03/0- β =).TVW با BMI ارتباط معنادار مثبت (002/0 p= و 04/0 β =) و با LDL-کلسترول ارتباط منفی معنی داری داشت (03/ 0 p= و 02/0- β =). در زنان شاغل هیچ ارتباطی بین دو متغیر مذکور و عوامل خطرساز دیده نشد.
بحث: با توجه به پایین بودن میانگین LTPA در زنان به خصوص زنان خانه دار و ارتباط منفی آن بویژه باTG، انجام فعالیت فیزیکی در اوقات فراغت و افزایش میزان آن مخصوصا در زنان خانه دار توصیه می شود. همچنین با توجه به بالابودن میانگین مدت تماشای تلویزیون در زنان خانه دار نسبت به شاغل و ارتباط مثبت آن با BMI،کاهش مدت تماشای تلویزیون در کنترل چاقی به ویژه در زنان خانه دار موثر است.