بررسی عوامل مرتبط با شاخص دور کمر زنان شهر اصفهان (1382)

ارزیابی توزیع چربی بدن با روش های مختلفی صورت می گیرد، ولی اندازه گیری دورکمر(WC) روشی ساده، ارزان و در عین حال با ارزش بوده که امروزه در مطالعات اپیدمیولوژیک توجه قابل ملاحظه ای به بررسی آن جهت سنجش وارزیابی سلامت جسمانی شده است. اندازه دور کمر متاثر از عوامل مختلف محیطی است که شناخت آن ها می تواند در برنامه ریزی های بهداشتی برای ارتقای سلامت زنان مورد استفاده قرار گیرد. پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل مرتبط با شاخص دور کمر زنان انجام گرفت. این پژوهش از نوع مقطعی می باشد و نمونه های آن را 740 نفر از زنان شهر اصفهان که بر اساس نمونه گیری خوشه ایانتخاب و به 10 مرکز بهداشتی درمانی دعوت شدند، تشکیل می داد. برای تعداد نمونه ها با دقت تقریبی 5/1 و اعتماد 95 درصد و با توجه به دامنه تغییرات شاخص دور کمر(50 تا 150 سانتی متر) حدود 493 نفر به دست آمد که برای اطمینان از عدم تشابه خوشه ها این عدد 5/1 برابر شد و تعداد نمونه 740 نفر تعیین گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه و متر استاندارد بود. پرسشنامه مشتمل بر 12 سوال بسته بود که در دو بخش مشخصات فردی و مشخصات باروری زنان طراحی گردید.جهت تعیین اعتبار علمی پرسشنامه از روش اعتبار محتوا و برای تعیین اعتماد علمی آن از روش آزمون مجدد استفاده شد که با توجه به اختلاف نتایج دو آزمون به میزان کمتر از 10 درصد(r = 0.92)، اعتماد علمی آن ثابت گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و آزمون های تی مستقل و آنالیز واریانس یک طرفه) استفاده شد.
نتایج پژوهش نشان داد که بین سن، شغل، میزان تحصیلات، سن اولین زایمان، تعداد حاملگی، تعداد زایمان و مصرف قرص های پیشگیری از بارداری LD پس از آخرین زایمان و شاخص دور کمر ارتباط آماری معناداری وجود دارد (5 0/0 < P).
بحث: این مطالعه نشان داد که عوامل مختلفی با اندازه دور کمر مرتبط می باشندکه می توان از طریق کنترل آن ها در پیشگیری از توزیع غیرطبیعی چربی در بدن و مخاطرات وابسته به آن در زنان اقدام نمود. در این راستا، اندازه گیری شاخص دور کمر در تمامی مددجویان در فواصل مناسب و آشنانمودن آنان با عوامل مرتبط با شاخص دور کمر از طریق کارکنان بهداشتی درمانی، به وجود آوردن امکانات ادامه تحصیل و اشتغال زنان در سطوح مختلف و ارائه آموزش های لازم در زمینه محدودکردن تعداد حاملگی و زایمان و احتراز از زایمان در سنین پایین از طریق رسانه های گروهی پیشنهاد می گردد.