بررسی وجود رابطه نامتقارن بین توسعه مالی و منابع طبیعی در اقتصاد ایران

به منظور ارتقاء فعالیت های اقتصادی، به ساختار مالی مولد و سالم به عنوان ستون فقرات توسعه اقتصادی کشور نیاز است. بحث در مورد منابع طبیعی و تاثیر آن بر توسعه مالی در چند دهه گذشته یک حوزه مهم تحقیقاتی بوده است. مطالعه حاضر با ترکیب متغیرهای تولید ناخالص داخلی واقعی، تشکیل سرمایه، آموزش، جهانی سازی و منابع طبیعی با استفاده از داده های سالانه از 1358 تا 1397، رابطه نامتقارن بین توسعه مالی و منابع طبیعی را بررسی می کند. این مطالعه، علاوه بر آزمون ریشه واحد معمولی، از آزمون ریشه واحد با چندین شکست ساختاری استفاده می کند. از روش هم انباشتگی مکی نیز برای تعیین رابطه بلندمدت تا 5 شکست ساختاری استفاده شده است. علاوه بر این، هم انباشتگی خودتوضیح با وقفه های گسترده غیرخطی برای تعیین رابطه نامتقارن بلندمدت بین متغیرها اعمال گردید. ضرایب بلندمدت منابع طبیعی (هر دو اثر مثبت و منفی بلندمدت) به ترتیب 0/175 و 0/611 برآورد شده. این بدین معنی است که افزایش 1 درصدی منابع طبیعی 0/1759درصد توسعه مالی را افزایش می دهد و کاهش 1 درصدی در منابع طبیعی باعث افزایش توسعه مالی به مقدار 0/611 درصد خواهد شد. رابطه بین جهانی سازی و توسعه مالی از نظر آماری مثبت و معنی دار می باشد. اگر جهانی شدن 1 درصد افزایش یابد، توسعه مالی در کوتاه مدت و بلندمدت 0/860 درصد و 0/021 درصد رشد می کند، درحالی که تولید ناخالص داخلی تاثیر منفی و قابل توجهی بر توسعه مالی در بلندمدت دارد. همچنین، وجود یک رابطه نامتقارن در بلند مدت و کوتاه مدت بین منابع طبیعی و توسعه مالی تایید شده است. این نشان می دهد که سرمایه گذاری در بخش بانکی می تواند بخش منابع طبیعی را در ایران تحت تاءثیر قرار دهد.