بررسی تغییرات محتوای آلکالوئیدها و برخی صفات فیزیولوژیک گیاه دارویی تاتوره (Datura stramonium L.) تحت تاثیر تاریخ کاشت و سطوح تراکم بوته

گیاه تاتوره (Datura stramonium L.) به لحاظ دارا بودن ترکیبات آلکالوییدی جایگاه ویژه ای در صنایع دارویی دارد. ترکیبات فیتوشیمیایی مهم موجود در تاتوره به ویژه آسکوپولامین و هیوسیامین آن را برای صنایع داروسازی مورد توجه قرار داده است. به منظور بررسی سه سطح تراکم کاشت (6، 10 و 14 بوته در متر مربع) در دو تاریخ (کاشت پاییزه و بهاره) بر رنگدانه های فتوسنتزی، آلکالوییدها و عملکرد دانه تاتوره، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه ای طی سال های زراعی 1397 و 1398 در ایستگاه تحقیقاتی شهید فزوه، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان به اجرا درآمد. بر اساس نتایج بدست آمده تاریخ کاشت بر میزان آسکوپولامین و هیوسیامین تاتوره و عملکرد دانه اثر معنی داری در سطح یک درصد داشت اما بر رنگدانه های فتوسنتزی شامل کلروفیل a و b اثر معنی داری نداشت. همچنین تاریخ کاشت بهاره نیز سبب کاهش صفات مورد بررسی گردید. در واقع تراکم 6 بوته در متر مربع سبب افزایش عملکرد دانه و مقدار هیوسیامین و آسکوپولامین گردید، این در حالی است که، بیشترین مقدار کاروتنوییدها 462/0 میلی گرم بر گرم وزن تازه برگ در تیمار 14 بوته در متر مربع مشاهده گردید. در تراکم های 6 و 10 بوته در متر مربع مقدار رنگدانه های فتوسنتزی شامل کلروفیل a و کلروفیل b افزایش یافت. همچنین تراکم بوته در تمامی صفات فوق اثر معنی داری داشت، بطوری که بیشترین مقدار آسکوپولامین در تیمار 6 بوته در متر مربع (71/3 میلی گرم بر گرم وزن دانه) بدست آمد. در تاریخ کاشت پاییزه عملکرد دانه در تیمار تراکم 6 بوته با 72/1174 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. بر اساس نتایج بدست آمده تراکم 6 بوته در هکتار در تاریخ کاشت پاییزه سبب بهبود عملکرد دانه و افزایش هیوسیامین و آلکالویید گردید.