بهینه سازی جوانه زنی بذر، شاخص های رشد و رنگدانه های فتوسنتزی گیاهچه کرفس کوهی در شرایط آزمایشگاهی

کرفس کوهی (Kelussia odoratissma Mozaff) گونه بومی ایران است که از گونه های کمیاب و در معرض انقراض محسوب می شود. به صورت خودرو در زیست اقلیم های سرد و کوهستانی رشد می کند و در طب سنتی برای درمان بیماری های مختلف مانند بیماری های قلبی-عروقی، درمان زخم معده، تنفسی و التهاب روده کاربرد دارد. هدف از این مطالعه بررسی اثر ترکیبی دما، آبشویی و پیش تیمار بر روی جوانه زنی بذر گیاه دارویی کرفس کوهی است. فاکتورهای این مطالعه دما (1، 5، 10 و 15 درجه سانتی گراد)، آبشویی (24، 48 و 72 ساعت) و غلظت های مختلف پیش تیمار جیبرلین (صفر، 250 و 500 پی پی ام) بودند. نتایج نشان داد که دمای جوانه زنی بهینه یک درجه سانتی گراد بود و نزدیک به 54 درصد بذرها بدون استفاده از هیچ گونه پیش تیماری در این دما قادر به جوانه زدن هستند. با این وجود، پیش تیمار بذرها با جیبرلین 250 پی پی ام و آبشویی به مدت 72 ساعت، درصد جوانه زنی را در دمای یک درجه ی سانتی گراد به 65 درصد افزایش داد. همچنین نتایج مقایسه میانگین نشان داد که پیش تیمار جیبرلین 250 پی پی ام طول گیاهچه و پیش تیمار جیبرلین 500 پی پی ام وزن تر و خشک گیاهچه را در سه سطح آبشویی در دمای 10 درجه سانتی گراد بهبود بخشید. بیش ترین محتوای کلروفیل و کارتنویید گیاهچه در ترکیب تیماری آبشویی 24 ساعت، دمای پنج درجه سانتی گراد و اعمال پیش تیمار جیبرلین 500 پی پی ام مشاهده شد. برای کاهش زمان جوانه زنی بذور کرفس کوهی اعمال دمای مناسب جوانه زنی همراه با آبشویی و غلظت پایین پیش تیمار جیبرلین می تواند بهترین شرایط را برای بالاترین درصد جوانه زنی بذور فراهم کند. این مطالعه می تواند راهنمای اساسی برای برنامه های کشت و حفاظت از گیاه دارویی کرفس کوهی، گیاه بومی و در معرض انقراض ایران باشد.