مروری بر ظرفیت های آموزشی تکنولوژی واقعیت افزوده و مجازی در بخش اورژانس؛ یک مطالعه مرور نظام مند

آموزش دانش و مهارت های لازم در بخش اورژانس به دلیل اهمیت آن، ویژگی های منحصر به فرد و تخصص های چند رشته ای همواره با چالش هایی مواجه بوده است. امروزه پیشرفت های فناوری اطلاعات و ارتباطات آموزش را نیز متحول ساخته است. بررسی امکان سنجی و تجارب استفاده از تکنولوژی های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در آموزش بخش اورژانس با مرور بر مطالعات انجام شده در دنیا هدف مقاله حاضر است.

این پژوهش مبتنی بر یک مرور نظام‌مند می باشد که ارزیابی کیفیت مقاله ها با استفاده از چک لیست استاندارد STROBE، صورت گرفت. مطالعات اولیه انجام شده، از طریق مقاله هایی که در زمینه ظرفیت های آموزشی تکنولوژی واقعیت افزوده و مجازی در بخش اورژانس؛ در پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی زبان؛ SID ،Magiran و پایگاه‌های انگلیسی زبان؛ Science Direct، PubMed،Scopus و موتور جستجوگر Google Scholar تا پایان ماه سپتامبر سال 2022 انجام شد. کلید واژه‌های فارسی؛ اورژانس، فوریت های پزشکی، آموزش، واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی به صورت ترکیب واژگان استفاده گردید؛ همچنین از روش های جستجوی بولین و عملگرهای And و OR و کلید واژه های Mesh شامل؛Emergency, Education, Virtual Augmented, Virtual Reality, Mixed Reality, EMS,MR ,VR, AR استفاده شد.

از میان 9 مطالعه مورد بررسی، بیشترین تعداد مطالعات استخراج شده یعنی سه مقاله در چین انجام شده است. سایر مقالات از آمریکا، آلمان، ایران و هلند بود. روش تحقیق بکار رفته در 8 مقاله، مداخله ای بود و تنها یک مقاله طراحی ابزار و تحلیل محتوا به روش دلفی بود. نوع ابزارهای استفاده شده در این مطالعات عبارت بودند از: ماژول پوشیدنی روی سر به همراه دو دسته حرکت و عملیات، پخش فیلم های شبیه سازی واقعیت مجازی با کمک تلویزیون و عینک واقعیت مجازی ، هدست پوشیدنی و دو کنترل کننده دستی با ماشه که حرکات دست مانند گرفتن، هل دادن و چرخاندن را شبیه سازی کند، صحنه های شبیه سازی شده مجازی، یک محیط شبیه‌سازی سه بعدی واقعیت مجازی چند کاربره در مقیاس اتاق فراگیر با سناریوی اورژانس مجازی، ماژول های پوشیدنی و نمونه ماوس و صفحه کلید و ماژول آموزشی تعاملی. نتایج مطالعات نیز نشان دهنده ارتقای عملکرد آموزشی، اشتیاق یادگیری، رضایت آموزشی، افزایش مهارت، بهبود ظرفیت پاسخگویی، اثربخشی آموزش و کنترل احساسات در شرایط اورژانسی بود.

نتایج این مطالعه چند مساله را روشن نمود: 1- حجم مطالعات در زمینه آموزش بخش اورژانس با کمک ابزارهای دنیای مجازی بسیار ناچیز است. 2- ابزارهای واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی هنوز ورود جدی به حوزه آموزش پزشکی در بخش اورژانس نداشته است. 3- این ابزارها می تواند عوارض و چالش هایی نیز در کاربری به همراه داشت باشد. 4- بیشتر مطالعات در 3 سال اخیر انجام شده است که نشان می دهد این حوزه از ابزارهای آموزشی برای ارتقا و بهبود عملکرد بر اثر ارزیابی های مداوم در ابتدای راه قرار دارد.