مدل یابی عوامل کالبدی موثر بر طراحی فضاهای درمانی با تاکید بر کاهش میزان افسردگی بیماران با بهره گیری از روش تحلیل مسیر

بشر نیازمند فضایی است که او را در مقابل تاثیرات محیط محافظت نماید. این فضا شامل جنبه های کالبدی، اجتماعی و روانی است و طراحی مناسب محیط کالبدی در فضاهای درمانی، باید نشاط آور و روح بخش باشد تا به میزان زیادی بر کاهش افسردگی بیماران، تاثیر بگذارد. هدف این پژوهش ارایه مدل جهت طراحی فضاهای درمانی با تکیه بر کاهش افسردگی بیماران بود.

روش تحقیق از نوع ترکیبی (کمی- کیفی) است که در خرداد ماه سال 1400 تکمیل شد. استخراج عوامل موثر بر کاهش افسردگی از دیدگاه متخصصین و کاربران در سه گام انجام گردید. گام اول شامل تحلیل محتوای اسنادی و اجرای تکنیک دلفی، با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس بود. در گام دوم، پیمایش کاربران و توزیع پرسشنامه بین 205 نفر از بیماران بستری شده، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد. در گام سوم مدل یابی با استفاده از روش تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار AMOS انجام و روابط بین عوامل، شاخص های برازش و ضریب تعیین آن ها در مدل مشخص شد.

در حوزه ی مولفه های کالبدی هفت عامل اصلی بر کاهش افسردگی از نظر بیماران در طراحی فضاهای درمانی شامل: عوامل ادراک بصری، طبیعت گرایی، عملکرد گرایی، ایمنی جسمی، فرآیند منطقی، ایمنی روانی و تنوع پذیری موثر است. سه بعد از نتایج در چرخه های مستخرج از مدل ارایه شد که در این ابعاد ادراک بصری دارای دو تاثیر است یکی با تاثیر مستقیم تنوع پذیری به میزان 49% و دیگری با میانجی گری طبیعت گرایی حدود 40% بر مدل تاثیر می گذارد.

مدل یابی عوامل کالبدی موثر بر طراحی فضاهای درمانی با بهره گیری از روش تحلیل مسیر، منجر به کاهش میزان افسردگی در بیماران شد.