تحلیل سیاست های ماندگاری پزشکان در مناطق محروم جمهوری اسلامی ایران

تمرکز پزشکان در مناطق شهری و کمبود پزشک متخصص در مناطق محروم یک چالش جهانی است. اتخاذ سیاستهای مشخص، ‏علمی و مبتنی بر شواهد در راستای افزایش منابع بخش سلامت و کاهش نابرابری در توزیع و تخصیص این منابع در مناطق مختلف کشور ‏ضروری است. وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به عنوان مهمترین متولی برنامه ریزی و سیاست گذاری در زمینه توزیع نیروی ‏انسانی متخصص در ایران، سیاست هایی را طراحی نموده است. این تحقیق با هدف تحلیل سیاست های تشویقی ماندگاری پزشکان در ‏مناطق محروم کشور انجام گردید.

روش ها:

 این مطالعه، بصورت کیفی و گذشته نگر در قالب تحلیل سیاست گذاری با استفاده از چارچوب ‏مفهومی مثلث سیاست گذاری والت و گیلسون انجام گردید. برای تحلیل سیاست ها از روش های مختلفی ازجمله مرور متون و بررسی ‏اسناد و مدارک استفاده شد.

یافته های مطالعه براساس زمینه یا بافت سیاست، محتوای سیاست، فرآیند سیاست گذاری و نقش آفرینان در ‏چهار قانون (سیاست یا طرح) خدمت پزشکان و پیراپزشکان، طرح پزشک خانواده، طرح تحول سلامت، و دستورالعمل نحوه توزیع ‏فارغ التحصیلان رشته های تخصصی پزشکی طبقه بندی گردید.‏‎ ‎پنج گروه عوامل قانونی، سیاسی، اقتصادی اجتماعی فرهنگی، بین المللی ‏و عوامل ساختاری به عنوان زمینه ساز سیاست ها شناسایی شدند. توجه به اسناد بالادستی و استفاده از شواهد در سیاست گذاری ها به عنوان ‏نقاط قوت و نادیده گرفتن ذی نفعان و رویکرد بالا به پایین در برنامه ریزی از نقاط ضعف مشترک سیاست ها، شناسایی شدند.

در تدوین و ‏اجرای سیاست ها و مداخلات، توجه به اولویت نیازها، تامین منابع و الزامات، تعامل سازنده نقش آفرینان و ارزیابی مستمر برنامه ها ‏ضروری است.‏