بررسی ساز و کار شکل گیری نانوذرات طلا در ساختار بلوری آرسنین پیریت های کانسار زرشوران با استفاده از فناوری های الکترونی پیشرفته

ویژگی قابل توجهی که ذخایر طلای افشان با سنگ میزبان رسوبی (از جمله  نوع کارلین) را از سایر ذخایر طلا متمایز می کند، حضور نانوذرات نامریی طلا به ویژه در ترکیب کانه های Fe-As-S چون آرسنین پیریت است. در این پژوهش، به طور مشخص از باریکه یون متمرکز همراه فناوری میکروسکوپ الکترونی روبشی (FIB-SEM) و میکروسکوپ الکترونی عبوری با قدرت تفکیک بالا (HR-TEM) برای واکاوی چگونگی توزیع نانوذرات نامریی طلا در کانسار زرشوران (شمال تکاب) استفاده شد. این واکاوی الکترونی به طور مشخص برای آرسنین پیریت های طلادار (Py4) این کانسار با بافت گل کلمی و متوسط طلا ppm 21 و آرسنیک 4/2 درصدوزنی انجام شد. براساس نتایج به دست آمده، فعالیت های ماگمایی-گرمابی پس از شکل گیری کانسنگ رسوبی زرشوران منجربه بازتبلور آرسنین پیریت های طلادار و در نتیجه باز توزیع عناصر کمیاب و به ویژه شکل گیری نانوذرات طلا در ریزشکستگی های ترمیم شده بلور شده است. تصاویر میدان تاریک حلقوی با زاویه بالا (HAADF) نشان می دهند که یون های طلای موجود در سیال گرمابی تحت اشباع از طلا، ناشی از اثر بازپخت حرارتی (Annealing heating) به تدریج نانوذرات طلا (کوچکتر از 100 نانومتر) را در نانوحفره ها و گسیختگی های انباشتی بلور آرسنین پیریت جای داده اند و رخداد این چرخه مداوم موجب شکل گیری کانسار زرشوران با مقیاس جهانی شده است.