تاثیر شاخص پیچیدگی اقتصادی بر رقابت پذیری: مطالعه کشورهای منتخب نوظهور

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین پیچیدگی اقتصادی و رقابت پذیری با استفاده از داده های تابلویی در نمونه ای شامل 39 کشور نوظهور از سال 2002 تا 2018 است. نتایج آزمون علیت گرنجری دومیترسکو و هورلین (2012) حاکی از وجود علیت دوطرفه بین پیچیدگی اقتصادی و رقابت پذیری است؛ به این مفهوم که میزان پیچیدگی اقتصاد بالاتر به کشورها کمک می کند تا سطح متوسط رقابت پذیری خود را بهبود بخشند و برعکس. همچنین نتایج تخمین مدل با استفاده از برآوردگر گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی (SYS-GMM) نشان می دهد که پیچیدگی اقتصادی، عاملی تعیین کننده در رقابت پذیری کشورها است. این نشان می دهد که پیچیدگی اقتصادی، فرصت های قابل توجهی را برای مشاغل جدید از طریق ایجاد بخش های جدید و محصولات جدید ایجاد می کند که از این طریق منجر به رقابت بیشتر و محیط پویاتر می شود. در عین حال، تاثیر متغیرهای رشد تولید ناخالص داخلی، حکمرانی خوب، نرخ ارز واقعی موثر، سرمایه انسانی و مخارج تحقیق و توسعه و بهره وری عوامل تولید نیز بر میزان رقابت پذیری کشورها مثبت است. لذا ضرورت دارد که کشورهای نوظهور در راستای افزایش رقابت پذیری و توسعه اقتصاد دانش محور، سیاست های افزایش پیچیدگی اقتصادی در کنار سایر عوامل موثر بر رقابت پذیری را مد نظر قرار دهند.