جداسازی و شناسایی مولکولی دو قارچ اندوفیت تولیدکننده روتین از گیاه کبر (Capparis spinosa L.)

فلاونوییدها گروهی از ترکیبات پلی فنولیک اند که در اندام های مختلف گیاهان عالی به طور طبیعی یافت شده اند. بسیاری از فلاونوییدها پایه ساخت داروهای گیاهی هستند و اثرات فارماکولوژیکی موثری دارند. روتین نیز یکی از فلاونوییدهایی است که به عنوان معرف در مطالعات فلاونوییدها کاربرد داشته است و نیز یک آنتی اکسیدان محسوب می شود. این مطالعه به منظور جداسازی و شناسایی مولکولی قارچ های اندوفیت تولیدکننده روتین از گیاه کبر انجام گرفت.

مواد و روش‏‏ها:

 نمونه برداری از 10 منطقه ایران و از بافت های مختلف (شامل برگ، ساقه، ریشه و میوه) انجام شد. نمونه ها پس از ضدعفونی سطحی روی محیط کشت PDA قرار گرفتند و جدایه های قارچی به دست آمده خالص سازی شدند. شناسایی مولکولی جدایه ها با توالی یابی ناحیه ITS1-5.8S-ITS2 انجام شد. شناسایی مورفولوژیکی قارچ ها نیز با روش تهیه اسلاید میکروسکوپی و کلیدهای شناسایی قارچ ها انجام شد. عصاره متانلی قارچ ها به روش خیساندن، تهیه و وجود روتین با استفاده از تکنیک HPLC بررسی شد.

در مجموع 24 قارچ شناسایی شدند. تجزیه و تحلیل HPLC نشان داد پیک فلاونوییدهای استاندارد شامل روتین، کویرستین و آپی جنین به ترتیب در 82/3، 60/7 و 40/12 دقیقه ظاهر شد. نتایج نشان دادند تنها دو جدایه قارچی قادر به تولید روتین بودند. مقایسه میانگین تولید روتین تفاوت معنی داری را نشان داد. قارچ Alternaria alternata M28 بیشترین میزان تولید روتین را داشت (94/22 پی پی ام). همچنین نتایج نشان دادند تولید روتین در بافت میسلیوم بیشتر از محیط خارج سلولی است؛ به طوری که در A. alternata M28 و Paecilomyces maximus M7 به ترتیب حدود 5/67 و 56/5 برابر روتین در میسلیوم تولید می شود.

بحث و نتیجه ‏گیری: 

روتین قارچی موجود در عصاره های متانولی با HPLC مشخص شد. این نخستین گزارشی است که نشان می دهد قار چ های اندوفیت پتانسیل پذیرفتنی برای تشکیل روتین از گیاه C. spinosa دارند و تحقیقات بیشتر روی این جدایه ها می تواند میزان تولید روتین را در آنها افزایش دهد و احتمالا به تجاری سازی منجر شود.