گروه بندی برخی ژنوتیپ های سویا با تیمارهای مختلف تنش شوری در مرحله جوانه زنی بذر و استفاده از نشانگر مولکولی برای بررسی تنوع ژنتیکی

در این تحقیق کارآیی 11 نشانگر ISSR، دو نشانگر رتروترانسپوزون و 15 نشانگر ترکیبی ISSR + رتروترانسپوزون (REMAP) در 27 ژنوتیپ سویا، مورد ارزیابی قرار گرفتند. از 28 آغازگر تعداد 130 نوار چند شکل به دست آمد. بیشترین درصد چندشکلی به دست آمده 77 درصد برای UBC808 در نشانگر های ISSR، 54 درصد برای TOS-2 در نشانگرهای رتروترانسپوزون و درصد چندشکلی در آغازگرهای ترکیبی در آغازگر UBC808+TOS-1، 70 درصد به دست آمد. بالا بودن معیار های تنوع ژنی نی، شاخص شانون و میزان PIC برای آغازگر های UBC825، UBC811، TOS-2، HB-12، UBC834+TOS-1، UBC807+TOS-1، UBC807+TOS-2 و UBC808 نشان دهنده کارآیی بالای این آغازگر ها در ارزیابی تنوع ژنتیکی در این تحقیق می باشد. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای داده های مولکولی به روش دورترین همسایه با استفاده از ترکیب داده های نشانگر ها 27 ژنوتیپ ها را در چهار گروه قرار داد، گروه ها به ترتیب شامل چهار، نه، نه و پنج ژنوتیپ بود. تجزیه تابع تشخیص به روش خطی فیشر نشان داد که روش دورترین همسایه ژنوتیپ ها را با دقت 3/96 درصد جداسازی کرد. خصوصیات جوانه زنی بذر ژنوتیپ های سویا در سطوح مختلف تنش شاهد، 30، 60 و 90 میلی مولار NaCl در طرح فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی ارزیابی شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت معنی داری بین ارقام، سطوح تنش از نظر تمامی صفات جوانه زنی اندازه گیری شده و برای اثر متقابل رقم × تنش برای تمامی صفات به غیر از صفات وزن تر ساقه چه، وزن خشک ساقه چه، وزن خشک ریشه چه و تفاوت وزن تر و خشک ساقه چه وجود داشت. نتایج حاصل از تجزیه خوشه ای داده های جوانه زنی به روش دورترین همسایه با معیار فاصله اقلیدوسی، ژنوتیپ های مورد مطالعه را نیز در چهار گروه مجزا قرار داد. نتایج حاصل از تجزیه تابع تشخیص نشان داد که صحت گروه بندی حاصل از تجزیه خوشه ای 6/92 درصد می باشد. همبستگی بین دو ماتریس تشابه داده های جوانه زنی و مولکولی توسط آزمون مانتل معنی دار نبود. تجزیه و تحلیل ارتباط نشانگر با صفات جوانه زنی نشان داد باند هایی که موجب افزایش میانگین صفات مرتبط با تحمل به تنش شوری می شوند، می توان برای شناسایی ژنوتیپ های متحمل سویا استفاده کرد.