بررسی تاثیر تغییر الگوی روش انتقال ایدز بر شیوع مایکوباکتریوم توبرکلوزیس در بیماران مبتلا به HIV به روش میکروسکوپی و مولکولی

یکی از نخستین و شایع ترین علل مرگ در بیماران HIV مثبت، ابتلای هم زمان به بیماری سل (TB) است. در افراد مبتلا به HIV / ایدز به دلیل نقص ایمنی و کاهش تعداد سلول های CD4+، بیماران مستعد ابتلا به عفونت های دیگر از قبیل سل هستند. اگرچه افزایش دسترسی به درمان ضدرتروویروسی، منجر به کاهش عفونت های فرصت طلب مرتبط با HIV و مرگ ومیر شده است، مدیریت هم زمان عفونت HIV/TB به دلیل اثرات جانبی، تداخلات دارویی پیچیده و سمیت های همپوشانی، همچنان یک چالش برای درمان این بیماران است. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر شیوع سل در بیماران HIV بود.

این مطالعه توصیفی بر روی پرونده 100 بیمار مبتلا به عفونت ایدز که بیش از شش ماه از درمان ضدرتروویروسی آن ها گذشته بود، صورت گرفت. ابتدا جهت ارزیابی ابتلای هم زمان به ایدز و سل بررسی میکروسکوپی نمونه خلط بیماران در سه مقطع زمانی انجام گرفت. سپس نمونه خون بیماران جهت شمارش سلول های +CD4 و میزان بار ویروسی به روش مولکولی Real-Time PCR موردبررسی قرار گرفت. آنالیز آماری نتایج به دست آمده به روش ANOVA و همگنی واریانس لون و با استفاده از نرم افزار  SPSS و ترسیم شکل ها با کمک نرم افزار R و Excel انجام گرفت.

یافته ها: 

میزان شیوع عفونت سل در بیماران HIV در جامعه هدف مطالعه، 2 درصد گزارش شد. جنسیت هر دو بیمار مبتلا به عفونت هم زمان HIV/TB زن و میانگین سنی آن ها، 47 سال بود. هر دوی بیماران فاقد شغل، جداشده از همسر و تحصیلات زیر دیپلم بودند و روش انتقال بیماری ایدز به هر دو مصرف مواد مخدر بود. میزان CD4 و بار ویروس در هر دو بیمار با هم رابطه عکس  و معنی دار داشت (01/0 <p). بر اساس داده های این مطالعه عمده ترین روش انتقال بیماری ایدز رابطه جنسی (52 درصد) و در بین سنین جوانی بوده است.

بحث و نتیجه گیری: 

بر اساس یافته های به دست آمده از این مطالعه به نظر می رسد عفونت هم زمان ایدز و سل در جامعه هدف مطالعه کاهش یافته است که با توجه به تجربیات بین المللی نیز این امر تایید می شود. این کاهش می تواند با تغییر الگوی روش انتقال بیماری از مصرف مواد مخدر (16 درصد) به رابطه جنسی (52 درصد) مرتبط باشد. به منظور تعمیم نتایج این مطالعه به کل جامعه آماری بیماران سطح کشور، نیاز به بررسی گسترده تری است.