بررسی پارامترهای تاثیرگذار بر افزایش ظرفیت خطوط ریلی (مطالعه موردی محور مشهد - تهران و محور دورود - اندیمشک)

با توجه به تقاضای روزافزون حمل و نقل ریلی، یکی از مشکلات اصلی سیستم حمل و نقل ریلی در اکثر شبکه های راه آهن دنیا، کمبود ظرفیت مسیرهای ریلی است که به پارامترهای زیرساخت، ناوگان و بهره برداری وابسته است. ظرفیت واقعی یک خط، عبارت است از حداکثر قطارهایی که در مدت 24 ساعت می توانند از یک محور عبور نمایند و به عواملی نظیر زمان سیر قطارها در بلاک، میزان تاخیر تلاقی و کیفیت بهره برداری از خط بستگی دارد. در این مقاله، محورهای مشهد - تهران و محور دورود - اندیمشک که دارای محدودیت هایی جهت سیر روان قطارها بوده اند، مورد مطالعه قرار گرفته اند. پس از بررسی های انجام شده، مشخص گردید که می توان با بهبودها و تکنیک های فنی و زیربنایی مانند دو خطه نمودن، اصلاح قوس ها، افزایش سکوها و خطوط قبول و اعزام قطارهای مسافری، افزایش طول مفید خطوط ایستگاه ها و ارتقای سیستم سیگنالینگ به منظور کاهش زمان قبول و اعزام قطارها، ظرفیت خط را افزایش داد. از نتایج مشاهده شده حاصل از اجرای این اقدامات می توان به مواردی از جمله ترافیک روان تر نسبت به قبل، افزایش جابجایی مسافر، افزایش سرعت بازرگانی و حمل بار، کاهش مصرف سوخت و کاهش ساعات کار مامورین اشاره نمود.