برجستگی عنصر صدا در فضاسازی رمان «همنوایی شبانه ارکستر چوب ها» اثر رضا قاسمی

یکی از مهم‌ترین مولفه‌های ریالیسم جادویی، بسامد بالای عناصری همچون صدا، بو، نور و عناصری ازاین‌دست است که درنهایت فضای اثر را مملو از وهم و خیال می‌کند و مرزهای میان واقعیت و خیال را به هم می‌ریزد. مطالعه رمان «همنوایی شبانه ارکستر چوب‌ها» اثر رضا قاسمی نشان می‌دهد که عنصر صدا بسامد زیادی در این رمان دارد. در همین راستا، در مقاله پیش رو، برجستگی عنصر صدا در فضاسازی رمان بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نویسنده از عنصر صدا برای فضاسازی رمان بهره فراوانی برده و با توجه به تجربه‌ای که وی در هنرهای نمایشی ازجمله تیاتر و موسیقی داشته است، عنصر صدا در این رمان نقش محوری دارد و گاه کارکرد یک‌ صدای معمولی در فضاسازی رمان، با چندین جمله و حتی صفحه برابری می‌کند. این صداها درمجموع، همنوایی ارکستری را مجسم کرده‌اند که در کنار هم نهایت ترس و وحشت را در ساختمان چوبی محل وقوع داستان القا می‌کنند. بیشترین صداهایی که در این رمان دست‌مایه فضاسازی قرارگرفته‌اند، عبارت‌اند از صدای شخصیت‌های انسانی و حیوانی، صدای منبعث از اشیاء و صدای آلات موسیقی. درمجموع، نویسنده از طریق این صداها که اغلب وهمناک و وحشت‌آفرین و مرموز هستند موضوعاتی همچون بحران هویت و مشکلات مهاجرت را به نحوی هنرمندانه و با نهایت اثرگذاری، به ذهن خواننده منتقل می‌کند.