زنان در ساخت اجتماعی- سیاسی ایران عصر پهلوی (1300-1357 ش)

تبلیغات رسمی و گسترده در رابطه با افزایش حوزه ی نفوذ و آزادی زنان و حمایت از حقوق و فرصت های برابر برای آنان از یکسو، و مانع تراشی و تحدید ساختاری و ظرفیت سازی های نمایشی از سوی دیگر، رسیدن به تصویری شفاف و مبتنی بر واقعیت از وضعیت زنان در دوره ی پهلوی را پیچیده کرده است از این رو بررسی و فهم دقیق این موضوع در ساخت سیاسی- اجتماعی این عصر از اهمیت به سزایی برخوردار است. این موضوعی است که امروزه با در نظر گرفتن روند سریع افزایش آگاهی زنان و اراده ی روز افزون آنان برای نقش آفرینی در تحولات اجتماعی و سیاسی، ضرورت آسیب شناسی و شناخت محدودیت ها و موانع تحقق این خواست و همچنین رواج روایت های تحریف آمیز از تاریخ، از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. مقاله پیش روی، با رویکردی ساختارگرایانه و با بهره گیری از روش تاریخی و استفاده از منابع سندی و کتابخانه ای، به بررسی تعارض ویژگی مردسالارانه‎ی ساختاری زیربنایی جامعه ی ایران با اهداف و تبلیغات رونمایانه و اعلامی پرداخته و در پاسخ به پرسش از چگونگی تغییر جایگاه زنان در این دوره این فرضیه را مطرح نموده که در غیاب زمینه های تغییر ساختاری و با توجه به ماهیت توامان استبدادی و پدرسالارانه ی حکومت ایران در عصر پهلوی، تغییر در وضعیت زنان را تنها با بهره گیری از مفهوم رشد کمی در غیاب توسعه ی کیفی و عدم امکان کنش مندی حقیقی آنان می توان توضیح داد.