واکاوی تطبیقی نقش سیاسی اجتماعی روزنامه ها در عصر مشروطیت (مطالعه موردی: مقاله ها و سرمقاله های روزنامه روح القدس و صوراسرافیل)

روزنامه های انقلابی در جریان انقلاب مشروطیت نقش تعیین کننده ایفاء کردند. دو روزنامه روح القدس و صوراسرافیل در میان این روزنامه ها برجسته هستند. روزنامه روح القدس در مجموع 73 سرمقاله، مقاله، مکتوب چاپ کرد که از میان آن ها 59 سرمقاله و مقاله، جنبه ی انتقادی داشت؛ به عبارت دیگر، 80 درصد از مطالب روزنامه، انتقادی بود. انتشار روزنامه صوراسرافیل از پیروزی انقلاب مشروطیت شروع شد و تا کودتای محمدعلی شاه قاجار به طول انجامید. در این مدت تعداد 32 شماره از این روزنامه منتشر شد. پژوهش حاضر با نگاهی به نقش مطبوعات در انقلاب مشروطیت، درصدد بررسی و بیان نقش این روزنامه ها در افزایش آگاهی مردم است. روش تحقیق این پژوهش تحلیل محتوا است. محتوا این دو روزنامه با توجه به اهداف این دو نشریه تجزیه و تحلیل شدند. یافته های تحقیق نشان داد که این دو نشریه در جریان انقلاب مشروطه، با ترویج افکار آزادی خواهانه و انتقاد از نظام استبدادی سهم قابل ملاحظه در تحولاتی ایفا کردند که به «انقلاب مشروطیت» در ایران شهرت دارد.